ΑΓΙΟΣ
ΘΕΟΛΗΠΤΟΣ
Λόγος
για την εν Χριστώ εσωτερική εργασία
Εκείνος
πού ζητάει την εύνοια του βασιλιά, μεταχειρίζεται τρεις τρόπους: η απευθύνει
λόγους ικεσίας, η στέκεται σιωπώντας, η πέφτει στα πόδια εκείνου πού μπορεί να
τον βοηθήσει. Έτσι και η καθαρή προσευχή, γίνεται με τον νου, τον λόγο και το
πνεύμα. Με τον λόγο επικαλείται το θείο όνομα, με τον νου ατενίζει σταθερά τον
παρακαλούμενο Θεό, ενώ με το πνεύμα εκδηλώνει την κατάνυξη, την ταπείνωση και την αγάπη. Και έτσι εξευμενίζει την άναρχη Τριάδα, τον
Πατέρα και τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα, τον ένα Θεό.
Όπως
η ποικιλία των φαγητών ανοίγει την όρεξη να τα δοκιμάσει κανείς, έτσι και οι διάφορες έννοιες των αρετών ξυπνούν την
κινητικότητα του νου. Γι΄ αυτό, βαδίζοντας τον δρόμο της
διάνοιας, να διαλέγεις τα λόγια της προσευχής και ν΄ απευθύνεσαι στον Κύριο με
αδιάκοπες φωνές χωρίς να αποθαρρύνεσαι· να δέεσαι συνεχώς μιμούμενος την
αναίδεια της χήρας πού πέτυχε να κάμψει τον αμείλικτο δικαστή.
Τότε
βαδίζεις σύμφωνα με τις επιταγές του Πνεύματος· δεν προσέχεις τις σαρκικές επιθυμίες και δε διακόπτεις
με κοσμικούς λογισμούς τη συνέχεια της προσευχής, αλλά γίνεσαι ναός του Θεού
καθώς Τον υμνείς απερίσπαστος.
Όταν
ασκείς έτσι την κατά διάνοια προσευχή, αξιώνεσαι να φτάνεις και στη μνήμη του
Θεού και να εισέρχεσαι στα άδυτα του νου και να κατοπτεύεις τον Αόρατο με
μυστικές θεωρίες και μόνος να
λατρεύεις στη μόνωση μόνο τον Θεό πλημμυρίζοντας από γνώση μαζί με αγάπη.
Όταν
λοιπόν δεις να σε κυριεύει χαύνωση στην προσευχή, τότε να μεταχειρίζεσαι βιβλίο, και
διαβάζοντας προσεκτικά, να δέχεσαι μέσα σου τη γνώση.
Μην
προσπερνάς βιαστικά τα λόγια, αλλά να τα στοχάζεσαι βαθιά και να θησαυρίζεις το νόημά τους.
Ύστερα να αναλογίζεσαι όσα διάβασες, ώστε με τη μελέτη αυτή να τα κατανοείς, να γλυκαίνεται η διάνοιά σου και να σου μένουν αλησμόνητα. Κι έτσι ν΄ αναρρίπτεται
ο ζήλος σου για τα θεία διανοήματα, σύμφωνα με το ρητό: «Κατά τη μελέτη μου θ΄ ανάψει μέσα μου φωτιά».
Όπως
η τροφή με τη μάσηση ευχαριστεί τη γεύση, έτσι και τα θεία λόγια, όταν
στρέφονται μέσα στην ψυχή, τρέφουν και κατευφραίνουν τη διάνοια, όπως λέει και
ο Ψαλμωδός: «Πόσο γλυκά είναι τα λόγια Σου στο
λάρυγγά μου!».
Ν΄
αποστηθίζεις και λόγια του Ευαγγελίου και αποφθέγματα των μακαρίων Πατέρων και
να ερευνάς τούς βίους τους, για
να τα έχεις μελέτημά σου κατά τις νύχτες· ώστε, όταν η διάνοιά σου κουραστεί από την προσευχή, να την
ανανεώνεις με την ανάγνωση και τη μελέτη των θείων λόγων και να την κάνεις προθυμότερη στην
προσευχή.
Επίσης
να χρησιμοποιείς την ψαλμωδία, αλλά με φωνή πολύ σιγανή και με παρακολούθηση από το νου, δίχως να
ανέχεσαι ν΄ αφήσεις κάποιο λόγο να περάσει χωρίς να τον εννοήσεις. Κι αν ποτέ
κάτι διαφύγει την προσοχή σου, επανάλαβε το στίχο, όσες φορές χρειαστεί, μέχρις
ότου κάνεις το νου σου να παρακολουθεί τα λεγόμενα.
Γιατί
ο νους έχει τη δύναμη και να ψάλλει με το στόμα και τον Θεό να μνημονεύει. Και αυτό διδάξου το από τη φυσική πείρα. Όπως
δηλαδή εκείνος πού βρίσκεται και συνομιλεί με κάποιον, τον βλέπει ταυτόχρονα
και με τα μάτια του, έτσι κι εκείνος πού ψάλλει με τα χείλη μπορεί συνάμα και
να ατενίζει με τη μνήμη το Θεό.
Τις
γονυκλισίες μη τις αφήνεις, γιατί με το γονάτισμα εικονίζεται η πτώση της
αμαρτίας και γίνεται ένα είδος εξομολογήσεως, ενώ
με την ανόρθωση υποδηλώνεται η μετάνοια και συμβολίζεται η υπόσχεση για ενάρετο
βίο. Κάθε γονυκλισία να γίνεται με τη νοερή επίκληση του Χριστού, ώστε
πέφτοντας μπροστά στον Κύριο με την ψυχή και με το σώμα, να κάνεις ευδιάλλακτο
τον Θεό των ψυχών και των σωμάτων.
Αν,
τέλος, απασχολήσεις και τα χέρια σου με κάποιο έργο αθόρυβο
μαζί με την κατά διάνοια προσευχή, για να αποκρούεις τον ύπνο και τη ραθυμία,
και τούτο συμβάλλει στον ασκητικό αγώνα.
Όλες
αυτές οι εργασίες, όταν γίνονται μαζί με την προσευχή, ακονίζουν το νου,
εξορίζουν την ακηδία, κάνουν πιο ζωηρή την ψυχή και το νου οξύτερο και
θερμότερο στην απασχόλησή του με την κατά διάνοιαν εργασία.
ΒΙΒΛΙΟΚΑΛΙΑ
ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ
Μεταφρασμένα
στη Δημοτική ή την Καθαρεύουσα
Από την ιστοσελίδα: www.geocities.com/bibliokalia
ΚΟΖΑΝΗ ΜΑΡΤΙΟΣ 2006
Από την ιστοσελίδα: www.geocities.com/bibliokalia
ΚΟΖΑΝΗ ΜΑΡΤΙΟΣ 2006
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου