Τελώνου και Φαρισαίου (Αρχή Τριωδίου) - Εορτάζει 70 ημέρες πριν το Άγιο Πάσχα.
Η πρώτη Κυριακή του Τριωδίου είναι αφιερωμένη στην διδακτική παραβολή του Τελώνου και του Φαρισαίου, την οποία ο Κύριος διηγήθηκε, προκειμένου να διδάξει την αρετή της ταπεινώσεως και να στηλιτεύσει την έπαρση.
Ο ευαγγελιστής Λουκάς, με τρόπο λιτό, αλλά σαφέστατο, διέσωσε την παραβολή αυτή ως εξής:
«Εἶπε δὲ καὶ πρός τινας τοὺς πεποιθότας ἐφ᾿ ἑαυτοῖς ὅτι εἰσὶ δίκαιοι, καὶ ἐξουθενοῦντας τοὺς λοιπούς, τὴν παραβολὴν ταύτην· ἄνθρωποι δύο ἀνέβησαν εἰς τὸ ἱερὸν προσεύξασθαι, ὁ εἷς Φαρισαῖος καὶ ὁ ἕτερος τελώνης. ὁ Φαρισαῖος σταθεὶς πρὸς ἑαυτὸν ταῦτα προσηύχετο· ὁ Θεός, εὐχαριστῶ σοι ὅτι οὐκ εἰμὶ ὥσπερ οἱ λοιποὶ τῶν ἀνθρώπων, ἅρπαγες, ἄδικοι, μοιχοί, ἢ καὶ ὡς οὗτος ὁ τελώνης· νηστεύω δὶς τοῦ σαββάτου, ἀποδεκατῶ πάντα ὅσα κτῶμαι. Καὶ ὁ τελώνης μακρόθεν ἑστὼς οὐκ ἤθελεν οὐδὲ τοὺς ὀφθαλμοὺς εἰς τὸν οὐρανὸν ἐπᾶραι, ἀλλ᾿ ἔτυπτεν εἰς τὸ στῆθος αὐτοῦ λέγων· ὁ Θεός, ἱλάσθητί μοι τῷ ἁμαρτωλῷ. Λέγω ὑμῖν, κατέβη οὗτος δεδικαιωμένος εἰς τὸν οἶκον αὐτοῦ ἢ γὰρ ἐκεῖνος· ὅτι πᾶς ὁ ὑψῶν ἑαυτὸν ταπεινωθήσεται, ὁ δὲ ταπεινῶν ἑαυτὸν ὑψωθήσεται». (Λουκ.18,10-14).
(ὑπ’ ἀριθ. 186/2020)
Πρός
Τόν Ἱερόν Κλῆρον και τόν Χριστώνυμον Λαόν τῆς καθ΄ἡμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Κυθήρων καί Ἀντικυθήρων
«Τῆς σωτηρίας εὔθυνόν μοι τρίβους, Θεοτόκε,
αἰσχραῖς γὰρ κατεῤῥύπωσα, τὴν ψυχὴν ἁμαρτίαις,
ὡς ῥᾳθύμως τὸν βίον μου, ὅλον ἐκδαπανήσας. Ταῖς
σαῖς πρεσβείαις ῥῦσαί με, πάσης ἀκαθαρσίας».
(Κατανυκτικός ὕμνος Ἱεροῦ Τριῳδίου)
Ἁγαπητοί μου Ἀδελφοί καί Συλλειτουργοί,
Ἀδελφοί μου Χριστιανοί, Τέκνα μου ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά.
Τό Ἱερό Τριῴδιο ἔχει, ὡς γνωστόν, διάρκεια 70 ἡμερῶν. Ἀρχίζει ἀπό τήν Κυριακή τοῦ Τελώνου καί τοῦ Φαρισαίου καί τερματίζει τό Μέγα Σάββατο. Ἐμπεριέχει τήν προκαθάρσιμη περίοδο τῶν τριῶν πρώτων ἑβδομάδων, μέχρι καί τήν Κυριακή τῆς Τυρινῆς. Τήν κατανυκτική περίοδο τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ἡ ὁποία ἔχει τήν ἀρχή της ἀπό τήν Καθαρά Δευτέρα καί ἐκτείνεται μέχρι καί τήν Παρασκευή πρό τοῦ Σαββάτου τοῦ Λαζάρου. Καί τήν Ἁγία καί Μεγάλη Ἑβδομάδα, «τά Ἅγια τῶν Ἁγίων» τοῦ Ἱεροῦ Τριῳδίου, ἀπό τήν Μεγάλη Δευτέρα μέχρι καί τό Μέγα Σάββατο.
«Τῆς μετανοίας ἄνοιξόν μοι πύλας Ζωοδότα …». «Τῆς σωτηρίας εὔθυνόν μοι τρίβους Θεοτόκε…» ψάλλουμε κατανυκτικά μέ τήν ἔναρξιν τοῦ Ἱεροῦ Τριῳδίου. Μετάνοια καί σωτηρία οἱ δύο ὑψηλοί πνευματικοί στόχοι καί τά ἱερά ἐπιτεύγματα τῶν ὀρθοδόξων πιστῶν, τά ὁποῖα κατορθώνονται μέ τήν Χάρι τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, μέ τήν ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι ζωή καί τήν ψυχοσωματική ἄσκησι, ἡ ὁποία ἀποσκοπεῖ εἰς τήν τήρησιν τῶν θείων ἐντολῶν καί τήν ἐφαρμογή τοῦ θείου θελήματος.
Μετάνοια! «Κανένας ἀπό ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι ζοῦν μέσα στήν ἁμαρτία, νά μή περιπίπτη σέ ἀπόγνωσι, συνιστᾶ ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος. Ἀλλά καί κανένας ἀπό τούς ἐναρέτους νά μήν ἐπαναπαύεται. Νά μή ξεθαρρεύη καί αὐτός. Διότι ἡ πόρνη θά τόν ξεπεράση. Ἀλλά καί ὁ ἁμαρτωλός νά μήν ἀπογοητεύεται, διότι εἶναι δυνατόν νά ξεπεράση τόν πρῶτο (μέ τήν εἰλικρινῆ του μετάνοια)… Ὅταν ἐπιστρέψωμε στή θερμή ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, Ἐκεῖνος ξεχνάει τά προηγούμενα. Ὁ Θεός δέν εἶναι ὅπως οἱ ἄνθρωποι. Δέν ἐπιτιμᾶ τίς προηγούμενες πράξεις μας (γιά τίς ὁποῖες μετανοήσαμε εἰλικρινά). Καί ἄν μετανοήσωμε, δέν ἐρωτᾶ, γιατί ἀφήσαμε τόσο χρόνο. Ἀλλά μᾶς ἀγαπᾶ, ὅταν ἐπιστρέψωμε κοντά Του, ἀρκεῖ μόνο νά ἐπιστρέψωμε καθώς πρέπει (μέ ἀληθινή μετάνοια)» (Ε.Π.Ε. 11, 632).
«Τά σπίτια, ὅταν παλιώσουν, πάντοτε τά διορθώνουμε, λέγει σέ ἄλλο σημεῖο ὁ ἱερός Χρυσόστομος.
`Αὐτό νά κάνης καί μέ τόν ἑαυτό σου. Ἁμάρτησες σήμερα; Πάλιωσες, δηλαδή, τήν ψυχή σου (ἔγινες παλαιός ἄνθρωπος); Νά μήν ἀπογοητευθῆς, οὔτε νά ξαναπέσης, ἀλλά νά ξανακάνης καινούργιο τό πνευματικό σου σπίτι.Πῶς; Μέ τήν μετάνοια, μέ τά δάκρυα, μέ τήν ἐξομολόγησι καί μέ τήν ἐπιτέλεσι καλῶν ἔργων. Καί αὐτό νά μή παύσης ποτέ νά τό κάνης» (Ε.Π.Ε. 17, 442).
Μετάνοια καί σωτηρία! «Ἡ σωτηρία, τονίζει ὁ ἅγιος Χρυσόστομος, δέν γίνεται ἀπό δικούς μας κόπους, οὔτε ἀπό κατορθώματα, ἀλλά ἀπό ἀγάπη. Οὔτε μόνο ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, οὔτε μόνο ἀπό τή δική μας ἀρετή. Διότι, ἄν γινόταν μόνο ἀπό τήν ἀγάπη Του, ἔπρεπε νά σωθοῦμε ὅλοι. Ἄν πάλι γινόταν μόνο ἀπό τή δική μας ἀρετή, θά ἦταν περιττή ἡ παρουσία τοῦ Κυρίου καί ὅλα τά ἔργα τῆς Θείας Οἰκονομίας. Δέν συντελεῖται ὅμως (ἡ σωτηρία μας) οὔτε ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ μόνο, οὔτε ἀπό τήν δική μας ἀρετή μόνο, ἀλλά μέ τήν συνεργασία καί τῶν δύο» (Ε.Π.Ε. 20, 424).
Ἀδελφοί μου,
«Τῆς σωτηρίας εὔθυνόν μοι τρίβους, Θεοτόκε» ψάλλουμε κατά τήν διάρκεια τῆς ἱερᾶς καί κατανυκτικῆς περιόδου τοῦ Ἱεροῦ Τριῳδίου. Μετάνοια καί σωτηρία! Μετάνοια, ὁ ἀληθής δρόμος τῆς κατά Χριστόν καί ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι θεοφιλοῦς χριστιανικῆς ζωῆς.Μετάνοια, ἡ μακαρία ὁδός τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ μας καί ὁ πλέον θεάρεστος τρόπος ζωῆς. Ἡ ἀληθινή ἰσόβιος μετάνοια ὁδηγεῖ ἐπί τοῦ ἀσφαλοῦς καί ἐξασφαλίζει τήν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ σωτηρίαν, ἀφοῦ «ἐν οὐδενί ἄλλῳ (ὀνόματι) ἡ σωτηρία ἡμῶν».
Ἡ ζωή τῆς μετανοίας καί ἡ προσοικείωσις τῆς ἐν Χριστῷ σωτηρίας μᾶς περιθριγκώνουν πνευματικά καί μᾶς προστατεύουν καί προφυλάσσουν ἀπό τήν δουλεία καί αἰχμαλωσία τοῦ διαβόλου καί τῶν πονηρῶν πνευμάτων, τῆς ἁμαρτίας καί τοῦ κακοῦ.
Τό Ἱερό Τριῴδιο, μέ τήν σταδιακή ἀποχή ἀπό τίς ἀρτύσιμες τροφές καί τήν πνευματική νηστεία, μέ τήν προσευχή καί τήν πλούσια λατρευτική ζωή, μέ τά μηνύματα μετανοίας καί ψυχικῆς ἀνανήψεως, βοηθεῖ τούς πιστούς εἰς τόν πνευματικό ἀγῶνα καί τήν ἐπιτυχία εἰς τά πνευματικά γυμνάσματα τῆς ψυχῆς. Ἀντίθετα, τό κοσμικό τριόδιο (μέ ὄμικρον), δηλ. τό γύρισμα αὐτές τίς ξεχωριστές ἡμέρες στίς τριόδους καί τά σοκκάκια τῆς ἁμαρτίας, καί μάλιστα μέ τίς καρναβαλικές μεταμφιέσεις καί ἐκδηλώσεις, ἀλλοτριώνει καί ἀποπροσανατολίζει τόν ἄνθρωπο ἀπό τό πνεῦμα τῆς κατανυκτικῆς προσευχῆς, τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος καί τῆς ἀγαθῆς ἐν Κυρίῳ ἀναστροφῆς τῆς ἁγίας αὐτῆς περιόδου...".
Μητροπολίτης Κυθήρων Σεραφείμ
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου