Οι εκκλησιαστικές ψαλμωδίες έχουν σκοπό να θερμαίνουν την καρδιά, ώστε να αναφλέγεται μέσα μας ο πόθος προς την αγάπη του Θεού.

Η πληρότητα του Αγίου Πνεύματος δεν εξαρτάται από τη θέλησή μας, διότι η επίσκεψη αυτή γίνεται όταν θελήσει το ίδιο το Πνεύμα. Όταν όμως έρθει διεγείρει όλες τις δυνάμεις του δικού μας πνεύματος. Τότε αναβλύζει από μόνη της και η ψαλμωδία προς τον Θεόν....Η ψαλμωδία διεγείρει το πνεύμα μας, φέρνει την κατάσταση της επίσκεψης του Πνεύματος και της επενέργειας αυτού μαζί με κάποιες πληροφορίες.

Ο όσιος Θεόδωρος της Φιλοκαλίας λέει πως με τη φράση "πληρούσθε εν Πνεύματι" ο Απόστολος μιλά για την πνευματική αγαλλίαση που γεννούν οι ψαλμωδίες και υποδεικνύει τον τρόπο εφαρμογής: Ψάλλοντας προς τον Θεό αδιαλλείπτως, εμβαθύνοντας στο εσωτερικό σου και διώχνοντας τους λογισμούς σου δηλαδή ψάλλοντας  μέσα στην καρδιά σου.

Εδώ είναι αυτονόητο ότι σημασία έχει κυρίως όχι η ψαλτική τέχνη αλλά το περιεχόμενο των ψαλλομένων, το οποίο ενισχύει τον πιστό, όπως ένας γραπτός λόγος που μεταβιβάζεται στην ψυχή του ακροατού ή του αναγνώστου. Έτσι συμβαίνει και με όλες τις εκκλησιαστικές ψαλμωδίες. 

Το Πνεύμα του Θεού γεμίζει τους εκλεκτούς Του και αυτή η πληρότητα της χάρης στην καρδιά εκφράζεται δια της ψαλμωδίας.

Αυτός είναι και ο προορισμός των εκκλησιαστικών ψαλμών, ώστε μέσα από αυτές να θερμαίνεται και να αναφλέγεται μέσα μας ο πόθος προς την αγάπη του Θεού.

Όμως τα παραπάνω συνιστώνται κάτω από μια βασική προϋπόθεση: οι ωδές να είναι πνευματικές. Να ψάλλονται δε όχι μόνο με τη γλώσσα αλλά και με την καρδιά μας. Οι ψαλμωδίες να ενισχύονται από τη γεμάτη με Άγιο Πνεύμα  καρδιά για να εκπληρώνουν τον σκοπό τους σύμφωνα με τη βασική αρχή: ό,τι πνευματικό χάρισμα απορρέει από την ψαλμωδία αυτό να το απολαμβάνει και αυτός που ψάλλει. 

Τις ψαλμωδίες όχι μόνο πρέπει να τις κατανοεί ο πιστός αλλά και να τις βιώνει δηλαδή να τις ζει. Στους Αποστολικούς χρόνους έψαλλαν μόνο εκείνοι που είχαν την απαιτούμενη κατάσταση οι δε υπόλοιποι πλησίαζαν ακολουθώντας καταλλήλως και όλη η εκκλησιαστική σύναξη υμνούσε και έψαλλε προς τον Κύριο μόνο μέσα στην καρδιά. Τότε όλη η σύναξη γέμιζε Πνεύμα Άγιο. Να ποιος μεγάλος θησαυρός περικλείεται στις εκκλησιαστικές ψαλμωδίες όταν αυτές οι ψαλμωδίες εκτελούνται όπως πρέπει. 

Τα ίδια ισχύουν και για τις προσωπικές ψαλμωδίες που γίνονται κατ΄οίκον και ο καρπός θα είναι πάντοτε ο ίδιος, όταν  εκτελούνται με προσοχή, με κατανόηση και με αίσθηση της καρδιάς.
------------------------------------------
Aπό το βιβλίο ΝΗΠΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ
Ανωνύμου Αγιορείτου μοναχού 

Λόγος εἰς τήν Χαναναία. Ἀρχ. Σάββας Ἁγιορείτης 17-02-2013

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΙΣΑΝΙΟΥ ΠΑΥΛΟΣ ΓΙΑ ΕΜΦΥΛΕΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΕΣ

Μας είναι αδύνατο να ζήσουμε πνευματικά χωρίς να ανεβαίνουμε στον Θεό με την προσευχή μας.

Για κάθε άνθρωπο που μετανοεί και αναζητά τον Κύριο χρειάζεται αρχικά να διδαχθεί την πλήρη καθοδήγηση στην εκτέλεση της προσευχής του Ιησού. 

Κατόπιν μέσα από αυτή πρέπει να οδηγείται και στην τέλεση των άλλων προσευχών, διότι μέσα από αυτή την οδό είναι δυνατόν ο μετανοημένος να δυναμώσει το συντομότερο, να αφυπνιστεί πνευματικά και να αποκτήσει την εσωτερική ειρήνη. 

Μερικοί που αγνοούν τον δρόμο αυτό, περιορίζονται μόνο στις σωματικές ασκήσεις κι έτσι, σχεδόν αδρανείς, αμελούν το απαραίτητο αυτό καθήκον και χάνουν τον χρόνο τους χωρίς καμία καρποφορία και δίχως να μαθαίνουν την αξία της πνευματικής ζωής.

Η άσκηση της νοεράς προσευχής είναι απλή: Εισερχόμενος  στην καρδιά με τον νου, με επίγνωση και προσοχή πρόφερε εκ βάθους ακατάπαυστα το "Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησέ με" χωρίς άλλη φανταστική μορφή ή σχήμα ή πρόσωπο ή εικόνα, ή άλλους κοσμικούς και γήινους λογισμούς. Αλλά με πίστη μόνο πως  ο Κύριος είναι μέσα σου και βλέπει την παράστασή σου και ακούει τη βοή της καρδιάς σου.

Απαραίτητα πρέπει να κρατιέται αυτή η επίγνωση στην καρδιά σου και κατά την άσκηση να μετριάζεις την αναπνοή σου, ώστε καθώς η καρδιά θλίβεται να συμμαζεύεται ο περιπλανώμενος νους.  Όμως όρος απαράβατος είναι να πιστεύεις πως ο Θεός είναι παρών, μέσα μας και μας παρακολουθεί κάνοντας ακρόαση. Την προσευχή να την ομολογείς για να την ακούσει ο Θεός. 

Στην αρχή της άσκησης η προσευχή αυτή ενεργείται μόνο από μας. όπως και κάθε άλλη άσκηση. Ύστερα όμως μεταβάλλεται σε νοερά και τέλος εγκαθίσταται και εδραιώνεται μέσα στην καρδιά. Υπάρχουν και αποκλίσεις από το σωστό και απλανή δρόμο στην εκτέλεση της προσευχής αυτής. 

Γι΄αυτό πρέπει να τη διδάσκεται κανείς από κάποιον που ξέρει τον τρόπο. Αλλά και αν δεν βρίσκεται οδηγός (που συχνά συμβαίνει στις μέρες μας) πρέπει να μην προσεύχεται ο χριστιανός και να μη επικαλείται το Άγιο όνομα του Ιησού και να στερείται την αγάπη Του;...Όχι, όχι. Αλλά με τον τρόπο που μας διδάσκουν οι Άγιοι Πατέρες μας να προχωρήσουμε και την έλλειψη οδηγού θα την αναπληρώσει η Θεία Χάρη "η αναπληρούσα τα ελλείποντα και βαστάζουσα τα ασθενήματα των αδυνάτων".

Η πλάνη προέρχεται κυρίως από τον τρόπο ενέργειας της προσοχής. Αν δηλαδή έχει κάποιος την προσοχή του στον νου ή στην καρδιά. Όποιος την έχει στην καρδιά δεν διατρέχει κίνδυνο διαβολικής πλάνης. Όμως περισσότερο ασφαλής είναι εκείνος που με πόνο και ταπείνωση προσπέφτει στον Κύριο και Θεό πάντοτε, προσευχόμενος για τη διαφύλαξή του από τη διαβολική έπαρση και υπερηφάνεια.

Όποιος στερείται τη νοερά προσευχή καμιά άλλη προσευχή δεν κατέχει με τον σωστό τρόπο. Μόνο η νοερά προσευχή είναι η πραγματική προσευχή και η πιο ευάρεστη στον Θεό.

Η νοερά προσευχή πρέπει να αποτελέσει την ψυχή του οικιακού εκκλησιαστικού ευχολογίου. Εφόσον όμως οι προσευχόμενοι με ευχολόγια δεν συνοδεύουν την προσευχή αυτή με νοερά προσευχή αυτή μόνο όψη προσευχής έχει χωρίς να είναι προσευχή. 

Διότι τι είναι προσευχή;

Προσευχή είναι αναφορά του νου και της καρδιάς στον Θεό  προς δοξολογία, προς ευχαριστία και προς αίτηση από αυτόν αναγκαίων πνευματικών αγαθών. 

Συνεπώς η ουσία της προσευχής είναι η νοερή ανάβαση της καρδιάς προς τον Θεό. Ο νους του ανθρώπου λαμβάνει θέση μέσα στην καρδιά μπροστά στον Θεό με επίγνωση, και πλήρη αξιοπρεπή ευλάβεια προσφέρει την καρδιά του με τη θερμή προς Αυτόν αγάπη του. 

Το τυπικό ευχολόγιο, το οικιακό η το εκκλησιαστικό προσφέρει μόνο το σχήμα του λόγου, τον τύπο. Την ουσία όμως της προσευχής φέρει δυνάμει ο κάθε προσευχόμενος μέσα στον νου και την καρδιά του. ..

Κανείς δεν μπορεί να παρακάμψει την νοερά προσευχή τελείως. Μας είναι αδύνατο να ζήσουμε πνευματικά χωρίς να ανεβαίνουμε στον Θεό με την προσευχή μας. Διότι η πνευματική φύση της ψυχής μας έχει ανάγκη από Αυτόν. Μπορεί όμως ο πιστός να ανέρχεται στον Θεό μόνο με τη νοερά προσευχή, διότι ο Θεός είναι νοητός. 

Από το βιβλίο ΝΟΕΡΑ ΑΘΛΗΣΙΣ

Ιεράς Μονής Κουτλουμουσίου σελ 32-34

Στάρετς Συμεών:Την ώρα που η Θεία Λειτουργία τελείται στην γη, μια άλλη λειτουργία τελείται στον Ουρανό

Αυτό έδειξε ό Θεός σ΄ έναν μοναχό….

Είχε διακόνημα να καθαρίζει τον πρόναο του καθολικού της Μονής.

Ένας άλλος νεαρός μοναχός σκούπιζε τον χώρο από την Ωραία Πύλη μέχρι την πύλη της Εκκλησίας. Την ίδια ώρα γινόταν ή λειτουργία.

Προσευχόταν λοιπόν για τον εαυτό του, όπως μπορούσε, με την απλότητα της καρδιάς του.

Ξαφνικά στρέφει το βλέμμα του προς τα άνω και βλέπει τον ουρανό ανοιχτό και μια Αγία Τράπεζα.

Μπροστά στην Αγία αυτή Τράπεζα ήσαν τρεις αρχιερείς γονατιστοί.

Παράπλευρα έστεκε μια χορωδία με απερίγραπτη ομορφιά. Γινόταν ή θεία λειτουργία. Ολόκληρη. Την τελούσαν άγιοι ιεράρχες. Ιεράρχες σαν τους Βασίλειο, Γρηγόριο και Ιωάννη, σαν τους Αθανάσιο και Κύριλλο, τους οικουμενικούς διδασκάλους.

Έστάθη ό μοναχός περισσότερο από μισή ώρα ακίνητος και έβλεπε. Σαν να είχε μαρμαρώσει!

Όταν ή λειτουργία τελείωσε και οί αδελφοί έφευγαν από την Εκκλησία, είδαν τον μοναχό αυτό να στέκει ακόμα ακίνητος. Ή σκούπα του είχε φύγει από τα χέρια. Σαν στήλη άλατος! Μουσκεμένος από τα δάκρυα. Κυριολεκτικά μουσκεμένος! Τον πήραν με προσοχή από το χέρι και, χωρίς να τον ερωτήσουν τίποτε, τον επήγαν στο κελί του.

Έμεινε και στο κελί του μερικές ώρες σαν αποβλακωμένος. Μετά ήρθε ό πνευματικός. Τον ησύχασε. Και όταν συνήλθε, τον επήγε στον ηγούμενο. Και εκεί, μπροστά στον ηγούμενο, τα είπε όλα, Οσα είδε.

Να γιατί δεν πρέπει να χάσκετε.

Να γιατί σας λέγω, πώς πρέπει να έχετε πάντοτε νίψη.

Μην ασχολείσθε με την κουζίνα σας!

Με τίποτε να μην ασχολείσθε!

Αν είσθε έξω από την Εκκλησία, να κάθεστε σε μια ακρούλα και να προσεύχεσθε.

Να διαβάζετε το Ευαγγέλιο – τον Κανόνα στον γλυκύτατο Ίησού την Παράκληση.

Καλύψατε την ώρα.

Να αρχίζετε στις 10:00′ και να τελειώνετε στις 12:30′.

Ό πατριάρχης μας αυτήν την ώρα κάνει την λειτουργία. Συνήθως στις 12:20′ κοινωνεί.

Δέκα λεπτά θέλει να κοινωνήσει ό ίδιος.

Μετά κοινωνεί τους συλλειτουργούς ιερείς και διακόνους. Και περίπου στις 12:35 πηγαίνει στο κατάλυμα του, όπου και του προσφέρουν κάτι να ποιεί. Και εκεί διαβάζει την Ευχαριστία. Την διαβάζει μόνος του.

Ό γεροντότερος πρωτοπρεσβύτερος στέκει και περιμένει να τελειώσει. Γιατί ό Πατριάρχης δεν θέλει να ανακατεύονται στις προσευχές του άλλοι.

Ό αγιότατος Πατριάρχης Αλέξιος την Ευχαριστία την διάβαζε πολύ αργά. Έκανε περίπου δέκα λεπτά. Διάβαζε. Διάβαζε. Ξαναδιάβαζε. Ήταν άνθρωπος προσευχής. Μεγάλος άνθρωπος προσευχής. Και όταν την χόρταινε πια, έγνεφε να του πάρουν το βιβλίο.

Τότε έρχεται ό πρωτοπρεσβύτερος και του δίνει κάτι να πιεί. Πίνει μια γουλιά, σκουπίζει λίγο το στόμα του, παίρνει ένα μικρό κομματάκι κατακλαστό (αντίδωρο) και… αυτό είναι όλο!

Μετά έρχονται οί ιερείς να πάρουν την ευχή του! Τι ειρηνικός άνθρωπος ήταν! Όλο με το χαμόγελο! Κατέβει τώρα στην γη! Μα και στην μαύρη γη όρθιος στέκει!

Αυτές τις ώρες, να τις έχετε ιερές. Να μην ασχολείσθε με τίποτε. Και ποτέ – μα ποτέ να μη βρίσκεσθε στην κουζίνα σας!

Να μην ασχολείστε ούτε καν να επιβλέπετε κάτι! Με τίποτε! Τις Κυριακές και τις Μεγάλες Εορτές. Τις δώδεκα εορτές. Τις Δεσποτικές και τις Θεομητορικές εορτές. Τις εορτές των μεγάλων εορταζόμενων Αγίων. Των Αγίων Αρχαγγέλων. Του προστάτου σας Αγίου, του οποίου φέρετε το όνομα.

Αν αυτά τα τόσο απλά δεν τηρούμε, θα τον χάσομε τον φόβο του Θεού. Και όταν τον χάσομε, θα καταντήσομε ως ό εθνικός και τελώνης, άθεοι. Τόσο πολύ αδειάζομε, ώστε να καταντάμε ως ό εθνικός και ό τελώνης.

Κάποιος ιερομόναχος λειτουργούσε.

Στο «τα Αγια τοις Αγίοις» αναπήδησε από το άγιο Ποτήρι μια φλόγα.

Δεν κατέβηκε ή φλόγα. Αναπήδησε!

Και αυτό συνέβη στις ήμερες μας τις πονηρές: στην εποχή της αποστασίας. Και ήταν ένας τυχαίος ιερομόναχος.

Ερώτηση: Βέβαια εμείς δεν το βλέπομε.

Όμως κατεβαίνει και τώρα σε κάθε λειτουργία πυρ από τον Ουρανό;

Απάντηση: Πώς όχι; Μόνο πού δεν το βλέπομε με τα σωματικά μας μάτια. Μα και δεν θα μας ωφελήσει να το ιδούμε. Γιατί είμαστε υπερήφανοι, ματαιόδοξοι, φιλόδοξοι. Και θα μας έβλαπτε. Και τους διαβόλους για τον ίδιο λόγο δεν τους βλέπομε. Γιατί δεν θα μας ήταν ωφέλιμο. Μπορεί και να υπερηφανευόμαστε.

Βέβαια μπορεί και να γινόμαστε έτσι ακλόνητα πιστοί. Μα θα υπερηφανευόμαστε! Και όποιος αισθάνεται πνευματική αυτάρκεια, καταφρονεί την πίστη.

Να ένα ενδιαφέρον, περίπλοκο και δύσκολο ζήτημα: Ποια είναι ή συμμετοχή του λαϊκού, του κάθε ανθρώπου, του μη Ιερωμένου, στην λειτουργία;

Συνήθως να πώς μετέχετε!

Συνήθως την λειτουργία δεν την παρακολουθείτε, όπως πρέπει! Γιατί δεν παρακολουθείτε την κάθε λέξη από αυτά, πού ψάλλουν και διαβάζουν!

Ουσιαστικά συμμετέχετε μόνο με την αισθητή σας ύπαρξη, με την σωματική παρουσία σας!

Για αυτό και τόσο σπάνια παίρνετε από την λειτουργία παρηγοριά, χαρά, ξανάνιωμα.

Επάνω από όλα πρέπει να φροντίζετε να έχετε ειρήνη. Άμα έλθεις στην λειτουργία, χωρίς να έχεις ειρήνη, πώς θα λάβεις χαρά; Μετά χρειάζεται και ή συμμετοχή: Να παρακολουθείτε δηλαδή ένα-ένα τα λόγια, πού ψάλλομε και διαβάζαμε.

Να αγωνίζεσθε να προσέχετε. Να μη επαφίεσθε στην διάθεση της στιγμής. Να αγωνίζεσθε να την υπερνικάτε αυτήν την συναισθηματική διάθεση, αυτό το παράλογο ξεπέταγμα. Μόνο τότε θα μπορέσετε να παρακολουθείτε και να καταλαβαίνετε τα λόγια. Και ποτέ να μη χάνετε την αίσθηση, ότι ευρίσκεστε ενώπιον του Κυρίου.

Ή αίσθηση αυτή μερικές φορές είναι μόνο του νου, ενέργεια νοερή, χωρίς συμμετοχή των συναισθημάτων. Ό συναισθηματισμός στην θεία λατρεία είναι κάτι το ξένο στην Ορθοδοξία. Να γιατί και ή χορωδιακή μας ευρωπαϊκή μουσική συχνά μας εμποδίζει στην προσευχή μας! Γιατί εισάγει στη ζωή μας το στοιχείο του συναισθηματισμού.

Επάνω από όλα πρέπει να φροντίζομε, ή προσευχή να γίνεται μέσα μας. Τα λατρευτικά άσματα απλώς πρέπει να είναι το περιβάλλον, μέσα στο όποιο αναπτύσσεται! Αν δεν αρχίσει ή προσευχή να γίνεται μέσα μας, ποτέ δεν θα μπορέσομε να μπούμε μέσα στον εαυτό μας.

Να γιατί είναι τόσο έντονη ή σύσταση, και να πηγαίνομε στην Εκκλησία, και να ασχολούμεθα με την ευχή του Ιησού. Όταν κουραζόμαστε από την ευχή, τρέχομε στην θεία λατρεία. Όμως προσοχή. Δεν θα είναι ορθόδοξο, να αποφεύγομε συστηματικά κάθε είδους συναισθηματική συμμετοχή στην λατρεία.

Ακούτε συχνά, ότι είναι αξιοσύστατη ή συμμετοχή όλου του λαού στην ψαλμωδία. Ή κοινή ψαλμωδία δεν προκαλεί τόσο εντόνους συναισθηματισμούς, όσο ή πολυφωνική μουσική.

Να γιατί ό απλός λαός, πού δεν καταλαβαίνει την πολυφωνική και την κλασσική μουσική, προσεύχεται! Ενώ ή λεγομένη ίντελιγκεντσια, οι κουλτουριάρηδες, πού αγαπούν την κλασσική μουσική, προσεύχονται μόνο συναισθηματικά!

Και έτσι, δεν παίρνουν ποτέ από την προσευχή τους χάρη και παρηγοριά. Όλη ή ουσία της συμμετοχής μας στην λατρεία έγκειται, στο ότι πρέπει οπωσδήποτε να σπρώξομε τον εαυτό μας, να αισθάνεται την κάθε λέξη των ευχών και των ασμάτων μας- με άλλα λόγια, να προσεύχεται νοερά…

Πρέπει να μάθομε, να προσευχώμεθα! “Όχι να διαβάζομαι. Να προσευχώμεθα!

Πρέπει να προσευχώμεθα με απλότητα και φυσικότητα. Σαν να κουβεντιάζουμε. Να μην αφήνομε ποτέ την ανάγνωση μας να καταντάει μηχανική. Αυτό επιτυγχάνεται μόνο με δουλειά. Πολλή δουλειά. Συνεχή και αδιάκοπη δουλειά. Επίμονη δουλειά. Δουλειά επάνω στον εαυτό μας.

Και να παρακαλούμε: «Δίδαξε με, Κύριε, να προσεύχομαι. Δεν ξέρω να προσεύχομαι». Αυτός ό στεναγμός, αυτός ό λυγμός, πρέπει να βγαίνει χρόνια από το στόμα μας. Και ό Κύριος θα μας επισκεφθεί. θα έλθει ξαφνικά.

Θα διανοίγει ό νους μας. Και θα μας αποκάλυψη το μυστικό: πώς πρέπει να προσευχώμεθα, και Τι είναι ή προσευχή.

Μερικές φορές αυτό το μυστικό μας αποκαλύπτεται μέσα στην λειτουργία, όταν κοινωνούμε των αγίων μυστηρίων. Και άλλοτε στο σπίτι μας. Μας αποκαλύπτεται μετά από συνεχή και επίμονο στεναγμό: «Μάθε με, Κύριε, να προσεύχομαι! Δίδαξε με να προσεύχομαι!

Μόνο να διαβάζω ξέρω. Να προσεύχομαι, δεν ξέρω»! Και ό Κύριος θα μας διδάξει, και Τι είναι ή προσευχή και πώς πρέπει να προσευχώμεθα. Μα τότε θα χρειασθεί, συ να φύλαξης πια τον εαυτό σου από κάθε θανάσιμη αμαρτία και κάθε απροσεξία… και να παρακαλείς, να μη σου ξαναπάρει ό Θεός το χάρισμα το μεγάλο αυτό απόκτημα αυτόν τον αγιασμό της καρδιάς και του νου.

Γνώριζα ένα ιερέα, πού δεν μπόρεσε ποτέ να μάθη να προσεύχεται.

Μια φορά λοιπόν, την ώρα πού κοινωνούσε, επήρε το άγιο Σώμα του Κυρίου μας με το αριστερό του χέρι, το έβαλε επάνω στο δεξί, όπως συνήθως το βάζομε, και άρχισε να διαβάζει, όπως συνήθως, την ευχή: «Πιστεύω, Κύριε, και ομολογώ».

Όταν την τελείωσε άρχισε, ενώ από τα μάτια του έρεαν σαν ποτάμι τα δάκρυα, να παρακαλεί θερμά και ταπεινά: «Μάθε με, Κύριε, να προσεύχομαι. Δεν έμαθα ακόμη να προσεύχομαι. Απλώς διαβάζω τις ευχές. Δεν ξέρω καθόλου να προσεύχομαι».

Το πρόσωπο του εφωτίσθη από ένα τέτοιο αόρατο φως, όπως ό ίδιος έλεγε, και μέσα του άνοιξε ένας άλλος νους. Άρχισε τότε να διαβάζει για δεύτερη φορά το «Πιστεύω, Κύριε, και ομολογώ», χωρίς να σηκώνει τα μάτια του από το άγιο Σώμα του Κυρίου.

Ό Διάκονος το παρατήρησε, ότι δεν σηκώνει τα μάτια του από το Σώμα του Κυρίου. Τον πλησίασε και του ψιθύρισε: «Άντε, Δέσποτα. Ό κόσμος περιμένει».

Τελείωσε το Κοινωνικό. Έγινε ένα χάσμα σιγής.

Το καταλαβαίνει, πώς πρέπει πια να κοινωνήσει. Μα δεν μπορεί! Όσο κι αν προσπαθεί! Όσο κι αν το θέλει! Στέκει σαν να τάχε χαμένα, σαν να έγινε στήλη άλατος.

Γιατί κατάλαβε, τι είναι ή προσευχή!

Σαν να αναστήθηκε.

Σαν να ξύπνησε από ένα παράδοξο ύπνο.

Από τότε κλαίει ασταμάτητα. Και ποτέ πια δεν μπόρεσε να στρέψη το βλέμμα του στο Πανάχραντο Σώμα του Κυρίου μας.

Στάρετς Συμεών-Έκδοση Ι.Μ.Νικοπόλεως, Πρέβεζα 1995

Πηγή

Ἡ ἀγάπη καί ἡ ἀγωγή τῶν παιδιῶν κατά τόν Ἱερό Χρυσόστομο. Ἀρχ. Σάββας Ἁγ...

Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

Με τις ευλογίες του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου που εορτάζουμε στις 27 Ιανουαρίου ας κάνουμε μια αναδρομή
 στον βίο του.

Όσιος Ησύχιος: Μην απασχολείσαι μόνο με τη σάρκα αλλά όρισε μια άσκηση στα μέτρα σου και στρέψε τον νου σου στο εσωτερικό σου.

   ΗΣΥΧΙΟΥ ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΥ

      ΛΟΓΟΣ 

         ΠΟΥ ΩΦΕΛΕΙ ΤΗΝ ΨΥΧΗ ΚΑΙ ΣΩΖΕΙ, 

       ΓΡΑΜΜΕΝΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΘΕΟΔΟΥΛΟ

(Κεφ. 65-73)

65 Λέει το στόμα του Χριστού, ο στύλος της Εκκλησίας, ο μεγάλος μας Πατήρ Βασίλειος, ότι ένα μεγάλο και καλό μέσον για να μην αμαρτάνουμε και για να μην πέφτουμε από τη μια μέρα στην άλλη στα ίδια και στα ίδια είναι να ανακρίνουμε στο δικαστήριο της συνειδήσεώς μας τον ίδιο τον εαυτό μας και τα έργα μας στο τέλος της κάθε μέρας˙ τί κάναμε λάθος; Τί κάναμε σωστά; Αυτό έκανε και ο Ιώβ και για τον εαυτό του και για τα παιδιά του (πρβλ. Ιώβ α’ 5). Η καθημερινή δηλαδή λογοδοσία φωτίζει την πράξη κάθε ώρας. 

 66 Άλλος πάλι σοφός στα θεία ζητήματα είπε˙ αρχή της καρποφορίας είναι το άνθος και αρχή της πρακτικής πνευματικής ζωής είναι η εγκράτεια. Ας γίνουμε λοιπόν εγκρατείς. Και φυσικά με μέτρο και όπως μας διδάσκουν οι Πατέρες. Και ας περνούμε και τις δώδεκα ώρες της ημέρας με φύλαξη του νου μας. κάνοντας έτσι θα μπορέσουμε να σβήσουμε και να μειώσουμε την κακία με επιβολή κάποιας βίας στον εαυτό μας και με τη βοήθεια του Θεού, γιατί είναι βιαστή, αποτέλεσμα δηλαδή   βίας, η ενάρετη ζωή που δια μέσου της δίνεται η βασιλεία των ουρανών (πρβλ. Ματθ. ια’ 12).

 67  Ο δρόμος που οδηγεί στη γνώση είναι η απάθεια και η ταπείνωση. Χωρίς αυτές τις αρετές κανένας δεν θα ιδή τον Κύριο.

 68 Αυτός που μένει συνεχώς στο εσωτερικό του σωφρονεί. Και όχι μόνο σωφρονεί, αλλά και ζη την ιερά θεωρία και θεολογεί και προσεύχεται. Αυτό το νόημα έχει ο λόγος του αποστόλου˙ «πνεύματι περιπατείτε και επιθυμίαν σαρκός ου μη τελέσητε» (να συμπεριφέρεστε πνευματικά και τότε δεν θα κάνετε ό,τι ζητούν οι επιθυμίες της σαρκός – Γαλ. ε’ 16).

 69 Όποιος δεν ξέρει να βαδίζη την πνευματική οδό, δεν φροντίζει για την αντιμετώπιση των εμπαθών σκέψεων, αλλά απασχολείται διαρκώς μόνο με τη σάρκα και ή είναι δούλος της κοιλιάς του ή της ακολασίας ή λυπάται και οργίζεται και μνησικακεί. Γι’ αυτό σκοτίζει τον νου του ή κάνει άσκηση χωρίς μέτρο και θολώνει τη διάνοιά του. 

 70 Αυτός που απαρνήθηκε μεν τα πράγματα, όπως π. χ. τη γυναίκα, τα χρήματα κ.λπ. έκανε τον έξω άνθρωπο μοναχόν, αλλά όχι ακόμη και τον μέσα. Όποιος όμως έχει απαρνηθή τα εμπαθή του διανοήματα, αυτός είναι ο αληθινός μοναχός. Και τον μεν έξω άνθρωπο εύκολα μπορεί κανένας να τον κάνη μοναχό, αν θελήση. Όμως δεν είναι λίγος ο αγώνας να κάνη κανένας μοναχόν τον μέσα άνθρωπο. 

 71 Ποιός άραγε στη γενιά αυτή είναι απαλλαγμένος από εμπαθείς σκέψεις και αξιωμένος να προσεύχεται πάντα με καθαρή και άυλη προσευχή; Αυτό είναι σημάδι του μέσα μοναχού.

 72 Πολλά πάθη είναι κρυμμένα στις ψυχές μας. τότε όμως ελέγχεται η ύπαρξή τους, όταν φαίνονται τα αίτια που τα φέρνουν στο φως. 
73 Μην απασχολείσαι μόνο με τη σάρκα αλλά όρισε μια άσκηση στα μέτρα σου και στρέψε τον νου σου στο εσωτερικό σου. Διότι όπως διαβάζουμε στην προς Τιμόθεο Επιστολή η σωματική άσκηση είναι προσωρινή και λίγο ωφέλιμη, ενώ η ευσέβεια είναι ωφέλιμη για όλα.

.....................................................................

.

Μικρή Φιλοκαλία

Αρχιμ. Ευσεβίου

Έκδοση Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος

                             Νοηματική προσέγγιση του κειμένου

Συνεχίζοντας ο Όσιος Ησύχιος τον Λόγο του επικαλείται τα λόγια του Μεγάλου Βασιλείου, πως πρέπει δηλαδή, όπως έκανε ο Ιώβ, να ανακρίνουμε τον εαυτό μας και τα έργα μας στο τέλος κάθε ημέρας. Τι κάναμε σωστά και τι λάθος.

Ένας άλλος σοφός στα θεία πράγματα είπε πως αρχή της καρποφορίας είναι το άνθος και αρχή της πνευματικής ζωής είναι η εγκράτεια. Να γίνουμε λοιπόν εγκρατείς με μέτρο πάντα και δώδεκα ώρες τη μέρα να φυλάμε τον νου μας. Έτσι με τη βοήθεια του Θεού θα μπορέσουμε να σβήσουμε την κακία μαζί με κάποια αυστηρότητα προς τον εαυτό μας. Γιατί η ενάρετη ζωή που μέσω αυτής δίδεται η βασιλεία των Ουρανών είναι αποτέλεσμα κάποιας άσκησης βίας στον εαυτό μας.

Δύο είναι οι αρετές που οδηγούν στη γνώση του Θεού. Η απάθεια και η ταπείνωση. Κανείς δεν θα δει τον Κύριο χωρίς αυτές.

Αυτός που βρίσκεται συγκεντρωμένος στο εσωτερικό του αποκτά σωφροσύνη, ζει την ιερή θεωρία, θεολογεί και προσεύχεται. Έτσι εξηγείται ο λόγος του αποστόλου που διδάσκει πως αν ζούμε πνευματικά, δεν υπάρχει κίνδυνος να υποκύψουμε στις επιθυμίες της σάρκας.

Όποιος δεν ακολουθεί τον πνευματικό δρόμο δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τις εμπαθείς σκέψεις, ασχολείται συνεχώς με τη σάρκα, είναι δούλος της κοιλιάς ή της ακολασίας ή οργίζεται, μνησικακεί και θλίβεται. Έτσι σκοτίζεται ο νους του, ενώ κάνει άσκηση χωρίς μέτρο και θολώνει το μυαλό του.

Και όποιος απαρνήθηκε κάποια αποκτήματα όπως τη γυναίκα ή τα χρήματα έκανε μεν τον εξωτερικό άνθρωπο μοναχό αλλά όχι και τον εσωτερικό. Αληθινός μοναχός είναι αυτός που έχει απαρνηθεί τους εμπαθείς λογισμούς του. Και τον μεν εξωτερικό άνθρωπο εύκολα μπορείς να τον κάνεις μοναχό αλλά τον εσωτερικό δύσκολα.

Ποιος άραγε είναι απαλλαγμένος από σκοτεινούς λογισμούς και ικανός να προσεύχεται πάντα με καθαρή και άυλη προσευχή; Αυτό είναι σημάδι του μέσα μοναχού.

Πολλά πάθη είναι κρυμμένα στις ψυχές μας. Τότε όμως τα ξεριζώνουμε όταν ελέγχουμε τις αιτίες που τα δημιουργούν.

Μην απασχολείσαι μόνο με τη σάρκα αλλά όρισε μια άσκηση στα μέτρα σου και στρέψε τον νου σου στο εσωτερικό σου. Διότι όπως διαβάζουμε στην προς Τιμόθεο Επιστολή η σωματική άσκηση είναι προσωρινή και λίγο ωφέλιμη, ενώ η ευσέβεια είναι ωφέλιμη για όλα.

**********

Μπορείτε πατώντας εδώ να συνδεθείτε με το

Ορθόδοξο ραδιόφωνο Χαίρε Κεχαριτωμένη

http://agiamarina.radiostream321.com/

ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ. Π ΣΑΒΒΑΣ ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ.

ΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟ

«Ἡ προσευχή τῆς μάνας μας ἤ κάποιου φίλου μας ἔχει πολλή δύναμη.....»

Ἅγιος Σεραφείμ τῆς Βίριτσα

Ὁ Γέροντας προέβλεπε ποιοί ἄνθρωποι θά ἔλθουν νά ζητήσουν τήν βοήθειά του.

Ἕνας ἄνθρωπος ἔγινε ἀλκοολικός. Ἔκλεβε πράγματα ἀπό τό σπίτι του καί τά πουλοῦσε γιά νά ἱκανοποιεῖ τό πάθος του. Τόν ἄφησε ἡ γυναίκα του ἐπειδή δέν μπόρεσε νά ζεῖ μαζί του, καί πῆρε καί τό παιδί. Ἕνας φίλος του ἔμαθε πώς στήν Βίριτσα ζεῖ μοναχός πού μπορεῖ νά θεραπεύσει αὐτό τό πάθος του καί ἄρχισε νά τόν παρακαλᾶ νά πᾶνε νά τόν δοῦν. Αὐτός στήν ἀρχή δέν τό δεχόταν ἀλλά μετά συμφώνησε. Μιά μέρα, λοιπόν, πῆραν τό τρένο καί πῆγαν στό Λένιγκραντ. Ἔκεῖ ὅταν ὁ φίλος του πῆγε νά πάρει εἰσιτήρια γιά Βίριτσα αὐτός πῆγε στήν τουαλέτα καί ἐκεῖ γιά ἕνα ποτήρι βότκα πούλησε καί τό πουκάμισό του καί τό ἐσώρουχο καί ὁ ἴδιος ἔμεινε μέ τήν ζακέτα καί τό παντελόνι. Ὁ φίλος του, ὅταν τόν βρῆκε, δέν μπόρεσε νά καταλάβει πῶς καί ποῦ βρῆκε βότκα. Πῆραν λοιπόν τό τρένο καί πῆγαν στήν Βίριτσα.

Ὅταν ἔφτασαν στό σπίτι τοῦ Γέροντα καί μπῆκαν μέσα, ὁ πατήρ Σεραφείμ ἐξηγοῦσε τήν παραβολή τοῦ Κυρίου γιά τό χαμένο πρόβατο. Ὁ ἀλκοολικός ὅταν τό ἄκουσε εἶπε στόν φίλο του:

• Ποῦ μέ ἔφερες, ἐδῶ δέν ὑπάρχουν ἄνθρωποι, μόνο πρόβατα. Καί δέν ἤθελε νά μπεῖ μέσα ἀλλά προσπάθησε νά φύγει.

• Δέν ἔχω τί νά κάνω ἐδῶ, θέλω νά φύγω.

Ξαφνικά ἄκουσε τόν Γέροντα νά τόν φωνάζει:

• Σέργιε, ἔλα ἐδῶ.

Ἐκεῖνος τά ἔχασε. Ἀμέσως ξεμέθυσε καί ρώτησε τόν φίλο του.

• Ἀπό πού μέ ξέρει;

Ὁ Γέροντας πάλι φώναξε δυνατά:

• Σέργιε, πού ἦλθες μαζί μέ τόν φίλο σου, ἔλα μπές μέσα.

Ὅταν ὁ Σέργιος μπῆκε μέσα στό κελί εἶδε ἐκεῖ πολύ κόσμο. Τότε ὁ Γέροντας εἶπε:

• Βλέπετε, ἀδελφοί μου, αὐτόν τόν ἄνθρωπο; Τόν ἔδιωξε ἡ μητέρα του καί τόν ἄφησε ἡ γυναίκα του. Εἶναι σέ μία ἐλεεινή κατάσταση. Μόλις τώρα στό σιδηροδρομικό σταθμό πούλησε γιά ἕνα ποτήρι βότκα τό ἐσώρουχο καί τό πουκάμισό του καί ἦλθε ἐδῶ σέ μᾶς μόνο μέ τήν ζακέτα. Τόν ἐγκατέλειψαν οἱ ἄνθρωποι, ἀλλά δέν τόν ἐγκατέλειψε ὁ Θεός, τοῦ ἔστειλε ἕναν φίλο πού τόν ἔφερε ἐδῶ μέ τήν ἐλπίδα ὅτι θά τόν βοηθήσουμε. Ὁ Κύριος τόν βοήθησε διότι ὑπάρχουν ἄνθρωποι πού προσεύχονται γι᾿ αὐτόν. Τώρα μέσα του γίνεται μάχη, σφοδρή μάχη. Τό πονηρό πνεῦμα πού τόν ἔχει κυριέψει τόν παρακινεῖ νά μέ χτυπήσει, νά χτυπήσει τόν φίλο του καί νά φύγει ἀπό δῶ. Καί εἶναι πολύ δύσκολο νά τόν συγκρατήσουμε. Τό πονηρό πνεῦμα μισεῖ αὐτό τό μέρος γιατί ἐδῶ προσεύχονται, ἐδῶ ὑπάρχουν εἰκόνες. Λοιπόν, ἀγαπητοί μου, ἀπό μᾶς ἐξαρτᾶται τώρα πού θά πάει αὐτός ὁ δυστυχισμένος ἄνθρωπος καί τί θά γίνει μ᾿ αὐτόν. Ἐλᾶτε ὅλοι νά προσευχηθοῦμε γι᾿ αὐτόν στόν Κύριο καί τήν Παναγία γιά νά τόν βοηθήσουν.

Ὅλοι πού ἦταν τότε μέσα στό κελί γονάτισαν μαζί μέ τόν Γέροντα καί ἄρχισαν νά προσεύχονται, μερικοί μέ δάκρυα. Ξαφνικά ὁ ἀλκοολικός ἔπεσε κάτω καί ξέσπασε σέ λυγμούς χτυπώντας τό κεφάλι του στό πάτωμα. Καί ἔτσι πολλή ὥρα ἔκλαιε ξαπλωμένος κάτω στό πάτωμα καί ὁ λαός γύρω του προσευχόταν.

Μετά ὁ Γέροντας εἶπε:

• Ἀπό δῶ καί στό ἑξῆς ὁ Σέργιος δέν θά πίνει.

Ὑπῆρχαν στιγμές στή ζωή του πού ἤθελε νά αὐτοκτονήσει ἀλλά δέν τό ἔκανε, γιατί οἱ ἄλλοι προσεύχονταν γι᾿ αὐτόν.

Ἡ προσευχή μᾶς προφυλάσσει ἀπό τίς ὑποβολές τῶν σκοτεινῶν δυνάμεων.

Καί ἡ πιό δυνατή προσευχή εἶναι ἡ προσευχή τῶν συγγενῶν καί τῶν φίλων μας. Ἡ προσευχή τῆς μάνας μας ἤ κάποιου φίλου μας ἔχει πολλή δύναμη.

Ὁ Σέργιος σταμάτησε νά πίνει καί δέν ἔπινε μέχρι τό τέλος τῆς ζωῆς του. Ἔγινε πιστός χριστιανός καί πνευματικό παιδί τοῦ Γέροντα......

Συνεχίζεται....

Τέλος καί τῇ Τρισηλίῳ Θεότητι

κράτος, αἶνος καί δόξα εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων.

Ἀμήν.

Ἀπό τό βιβλίο: “Ὁ νεοφανής Ἅγιος τῆς Ρωσικῆς ἐκκλησίας”

Σεραφείμ τῆς Βίριτσα

“Βίος – Θαύματα - Προφητεῖες

Τῶν ἐκδόσεων «ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ»

http://hristospanagia3.blogspot.gr/2017/01/blog-post_541.html

" Όταν λέμε το όνομα του Χριστού έρχεται στην καρδιά μας η ευχή, ενώ εκπέμπονται νοητά φωτιστικές ακτίνες που φωτίζουν την ψυχή"

Κάποιου Ανωνύμου και Απελπισμένου Αγιορείτου

Λόγος Πρώτος περί νοεράς και καρδιακής προσευχής και περί του πώς αυτή εξολοθρεύει κατά κράτος τους δαίμονες και τους φλογίζει αμέσως.

Ευλόγησον πάτερ

Ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός λέγει εις το θείο και ιερό Του Ευαγγέλιον: «ο πιστεύων εις εμέ, ποταμοί εκ της κοιλίας αυτού ρεύσουσι ύδατος ζώντος». Όποιος θέλει λοιπόν να αναβρύζει απ΄την καρδιά του σαν από καμιά πηγή τούτο το ζων ύδωρ του Αγίου Πνεύματος ας αγωνιστεί να αποκτήσει στην καρδιά του τη νοερά και καρδιακή ευχή δηλ. το «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με» την οποία ευχή να τη λέει σε κάθε αναπνοή μία φορά. 

Αλλά εκείνος που θέλει να αποκτήσει αυτή την ευχή παντοτινά στην καρδιά του πρώτα μεν ας ακούσει την ετοιμασία που πρέπει να ετοιμαστεί έπειτα ας ακούσει και τον τρόπο κατά τον οποίο πρέπει να τη λέγει.

Επειδή ο ουράνιος βασιλεύς ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, ως καθαρός που είναι και πέρα από κάθε καθαρότητα δεν μπαίνει απλά και τυχαία σε ασύνετη και ακάθαρτη και βρωμισμένη καρδιά, διότι λέει «εις ασυνέτου καρδία ο Θεός ουκ εισελεύσεται, ει δε και εισελεύσεται ταχέως εξελεύσεται» δηλ. "σε καρδιά ασύνετου ανθρώπου ο Θεός δεν έρχεται και αν έρθει γρήγορα εξέρχεται». Αλλά μπαίνει σε καρδιά συνετή, προετοιμασμένη και καθαρή. Άκου δε και τον προφήτη Δανιήλ που λέει γι΄αυτή την ετοιμασία της καρδιάς τα εξής: «ετοίμη η καρδία μου ο Θεός, ετοίμη η καρδία μου άσομαι και ψαλλώ εν τη δόξη μου».

Και πρώτα λέει «ετοίμη η καρδία μου» και ύστερα «άσομαι και ψαλλώ εν τη δόξη μου», το οποίο σημαίνει ότι πρώτα πρέπει να ετοιμάσει κάποιος την καρδιά του καθαρή για την υποδοχή του Χριστού και ύστερα, αφού δεχτεί στην καρδιά του τον Χριστό μπορεί να λέει την ευχή και να την μελετά αδιάκοπα μέσα στην καρδιά του με χαρά και αγαλλίαση καθώς λέει και ο απόστολος « ‘Αδοντες και ψάλλοντες εν τη καρδία ημών τω Κυρίω». (Υμνώντας και ψάλλοντας στην καρδιά μας  για τον Κύριο).

Η δε προετοιμασία της καρδιάς χρειάζεται τα εξής: 

παντοτινή νηστεία, 

άμετρη κακοπάθεια και ταλαιπωρία του σώματος, 

υπερβολική ταπείνωση. 

Διότι η μεν παντοτινή νηστεία καθαρίζει το σώμα του νηστευτή από την ενέργεια και την ύλη της κακής επιθυμίας η δε ταλαιπωρία του σώματος νεκρώνει και θανατώνει τα όποια αμαρτήματα της σάρκας και η υπερβολική ταπείνωση φέρνει την ευχή και του γίνεται τρόπον τινα σαν προμήνυμα. 

Και όπως ο αυγερινός αστέρας δείχνει, προμηνύει και φανερώνει πως σε λίγο θα ανατείλει ο ήλιος που θα φωτίσει με τις ακτίνες του όλο τον κόσμο έτσι και η ταπείνωση ευαγγελίζεται στον προετοιμασμένο τα καλά ευαγγέλια της παρηγοριάς και τον πληροφορεί ότι τώρα τώρα θα έρθει στην καρδιά του η ευχή η οποία ελθούσα θα φωτίσει την ψυχή και την καρδιά και τον νου με τις φωτιστικές και λαμπρές ακτίνες που εκπέμπονται νοητά από το όνομα του Χριστού.

ΤΟ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟ