ΑΟΡΑΤΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ´.

Πῶς μπορεῖ νὰ γνωρίσει κάποιος ἐὰν ἐργάζεται

 μὲ τὴν μὴ ἐμπιστοσύνη στὸν ἑαυτό του

καὶ μὲ τὴν ὁλοκληρωτικὴ ἐλπίδα στὸν Θεό.

Πολλὲς φορὲς νομίζουν μερικοὶ αὐθάδεις ὅτι δὲν ἔχουν κανένα θάρρος στὸν ἑαυτό τους καὶ ὅτι ὅλη τους τὴν ἐλπίδα καὶ πεποίθησι, τὴν ἔχουν στὸν Θεό· ὅμως δὲν εἶναι ἔτσι· καὶ γι᾿ αὐτὸ βεβαιώνονται ἀπὸ τὸ ἀποτέλεσμα ποὺ ἔρχεται σὲ αὐτοὺς ἀπὸ τὸν ξεπεσμό τους, ὅταν συμβῇ. 

Γιατὶ ἂν ἴσως αὐτοὶ λυποῦνται στὸν ξεπεσμό τους καί, κατὰ κάποιο τρόπο, ἀπελπίζονται καὶ νομίζουν ὅτι μποροῦν στὸ ἑξῆς νὰ κάνουν καλό, αὐτὸ εἶναι σίγουρο σημεῖο, ὅτι καὶ πρὸ τοῦ ξεπεσμοῦ τους πίστευαν στὸν ἑαυτό τους καὶ ὄχι στὸν Θεό. 

Καὶ ἐὰν ἡ λύπη καὶ ἡ ἀπελπισία τους εἶναι μεγάλη, εἶναι ὁλοφάνερο ὅτι καὶ πολὺ πίστευαν στὸν ἑαυτό τους καὶ λίγο στὸ Θεό, γιατὶ ὅποιος δὲν ἐμπιστεύεται πολὺ στὸν ἑαυτό του καὶ ἐλπίζει στὸ Θεό, ὅταν ξεπέσει, δὲν ἀπορεῖ τόσο πολύ, οὔτε λυπᾶται ὑπερβολικά, ἐφόσον γνωρίζει, ὅτι αὐτὸ τοῦ συμβαίνει γιὰ τὴν ἀδυναμία τοῦ ἑαυτοῦ του καὶ γιὰ τὴν λίγη ἐλπίδα ποὺ ἔχει στὸν Θεὸ μάλιστα τότε ἀπιστεῖ περισσότερο στὸν ἑαυτό του καὶ μὲ περισσότερη ταπείνωσι ἐλπίζει στὸ Θεὸ καὶ μισώντας περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλον τὰ ἄτακτα πάθη, ποὺ εἶναι ἡ αἰτία τοῦ ξεπεσμοῦ του, μὲ ἕνα μεγάλο πόνο ἥσυχο καὶ εἰρηνικό, γιὰ τὴ λύπη τοῦ Θεοῦ, ἀποκτᾷ βέβαια τὴν ἀπιστία στὸν ἑαυτό του, καταδιώκει ὅμως τοὺς ἐχθρούς του (εννοεί τα πάθη του) μέχρι θανάτου μὲ μεγαλύτερη γενναιότητα καὶ ἀποφασιστικότητα.

Αὐτὰ ποὺ εἶπα, ἐπιθυμῶ νὰ τὰ σκεφθοῦν μερικοί, ποὺ νομίζουν πὼς εἶναι ἐνάρετοι καὶ πνευματικοί, οἱ ὁποῖοι, ὅταν πέσουν σὲ κανένα ἐλάττωμα, δὲν μποροῦν, οὔτε θέλουν νὰ εἰρηνεύσουν καὶ μερικὲς φορὲς θέλοντας νὰ ἐλευθερωθοῦν ἀπὸ τὴν πολλὴ λύπη καὶ τὴν ἐνόχλησι, ποὺ τοὺς συμβαίνει ἀπὸ τὴν ἀγάπη τοῦ ἑαυτοῦ τους, τρέχουν ἀμέσως γι᾿ αὐτὸ καὶ μόνο στὸν πνευματικὸ πατέρα, στὸν ὁποῖον ἔπρεπε κυρίως νὰ πηγαίνουν γιὰ νὰ ξεπλυθοῦν ἀπὸ τὴν μόλυνσι τῆς ἁμαρτίας καὶ νὰ λάβουν δύναμι κατὰ τοῦ ἑαυτοῦ τους, μὲ τὸ ἁγιώτατο μυστήριο τῆς μετανοίας καὶ τῆς ἐξομολογήσεως.

        Λίγες σκέψεις με αφορμή το παραπάνω κείμενο: 

•  Με βάση λοιπόν τις διδαχές του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου στον πνευματικό  καταφεύγουμε για να ξεπλυθούμε από τις αμαρτίες μας. 'Oχι για να τον φορτώνουμε αδιάκριτα με τα προσωπικά μας προβλήματα, όπως συνηθίζουμε, τα οποία τις περισσότερες φορές πηγάζουν από τη φιλαυτία μας, την εγωπάθειά μας και την άρνησή μας να λειτουργήσουμε ταπεινά.
• Ο πνευματικός δεν είναι αμφιβόλου αποτελέσματος "ψυχολόγος" αλλά ο ιερός διαχειριστής του μυστηρίου της θείας Εξομολογήσεως. Συμβάλλει στην κάθαρση και την ίαση της ψυχής μας και δεν φουσκώνει  το "εγώ" μας με επαίνους ή επιβεβαιώσεις, πράγματα, που μας χωρίζουν αναπότρεπτα από την αγάπη του Χριστού και του πλησίον.
•  Όσο μεγάλη ανάγκη και να αισθανόμαστε, ο σκοπός της καταφυγής μας στον πνευματικό δεν είναι ούτε η ψυχολογική μας εκτόνωση ούτε η κατάκριση των άλλων. Το ζητούμενο βεβαίως δεν είναι η δική μας δικαίωσή, όταν απεγνωσμένα ζητάμε το δίκιο μας με πληγωμένο συνήθως εγωισμό από την αδικία, που όλοι βιώνουμε αλλά η κάθαρση της ψυχής από τις μολύνσεις που προξενούν οι παραβάσεις των εντολών του Θεού και η προσκόλληση στα πάθη μας.
• Μολαταύτα βγαίνοντας από την Εξομολόγηση νιώθουμε την ψυχή μας να πετάει και να φτερουγίζει ανάλαφρα, όπως τότε που ήμασταν μικρά παιδιά. Ακριβώς επειδή πρόκειται για μυστήριο με ανεξιχνίαστες και απροσμέτρητες διαστάσεις και οφέλη για τον εσωτερικό άνθρωπο και όχι για τυποποιημένη μέθοδο ψυχανάλυσης που τη χειρίζονται άνθρωποι, οι οποίοι δεν είναι ούτε  καν οι ίδιοι θεραπευμένοι.
•  Εξαιτίας της έξαρσης των παντοειδών προβλημάτων στις μέρες μας έχει εξαπλωθεί η τάση να αναζητούν οι άνθρωποι "αγίους γέροντες" της εποχής μας και να τους γίνονται συχνά φορτικοί μιλώντας τους με τις ώρες στα τηλέφωνα η δια ζώσης για τις διάφορες ιστορίες τους, που οι περισσότερες έχουν στη βάση τους την αμαρτία και την εκτροπή από τον θείο νόμο.
• Οι "άγιοι" - και υπάρχουν αρκετοί στις μέρες μας αλλά μάλλον κρύβονται - είναι πολύτιμες πορσελάνες, δοχεία θυμιάματος του Θεού, απ΄όπου η Χάρις του Κυρίου ευωδιάζει και ως εκ τούτου χρήζουν του απολύτου σεβασμού μας. Μερικές φορές και μια τους λέξη ή ευχή μόνο αρκεί για να αλλάξει τη ζωή μας και το "μέσα" μας, την όλη δηλαδή ψυχοπνευματική μας κατάσταση. Συχνά όμως κάνουμε κατάχρηση της καλοσύνης και της λεπτότητάς τους προσεγγίζοντας όχι με διάθεση να εξαγιαστούμε αλλά πιέζοντας για να αποσπάσουμε τη συναίνεσή τους ή και την προορατική τους πρόβλεψη σε αυτά που εμείς έχουμε ανάγκη να ακούσουμε.
•  Ο κόσμος μας υποφέρει αρκετά από τους δήθεν ενάρετους, τους δήθεν ευσεβείς, τους δήθεν πιστούς ή τους "χλιαρούς" που τρέφουν υποκριτικά τη σκληροκαρδία τους κάτω από το μανδύα μιας περιχαρακωμένης τυπολατρικής θρησκευτικότητας.
• Υποφέρει ακόμα η κοινωνία μας και από τη σύγχρονη ασθένεια του δυτικού πολιτισμού που στηρίζεται στα πλανεμένα αξιώματα "να είσαι ο εαυτός σου" ή "ακολούθα τον εαυτό σου" και  "πίστευε σε σένα" στα πλαίσια μιας παραπλανητικής ενίσχυσης της ανθρώπινης αυτοπεποίθησης. 
• Η αλλαγή πλεύσης για όσους το συνειδητοποιούν είναι επιτακτική και σωτήρια. Ο Άγιος Νικόδημος σαφώς επιμένει ότι η εμπιστοσύνη στον εαυτό μας και η εμμονή στο θέλημά μας είναι η ρίζα κάθε παρεκτροπής με κάκιστες συνέπειες.
• Το να εμπιστευτεί βέβαια κανείς εξολοκλήρου τον Θεό, αν δεν φαντάζει ακατόρθωτο, τουλάχιστον θέλει αδιάκοπη πνευματική προσπάθεια και αδιάλειπτη προσευχή. Δεν το πετυχαίνει μόνος του. Είναι κι αυτό καρπός της Θείας Χάρης.