Θείες παρηγοριές

Η διαδρομή μας στον κόσμο, όπως μας προειδοποιεί ο Χριστός, δεν θα είναι στρωμένη με ροδοπέταλα αλλά με αγκάθια. Στη ζωή μας θα θερίσουμε θύελες και θα δρέψουμε θλίψεις. Προτάσσει άλλωστε το δικό Του παράδειγμα: “Αφού εμένα κατεδίωξαν κι εσάς θα σας πολεμήσουν”. ¹

Πραγματικά κάθε πιστός επί γης, βιώνει στη ζωή του πειρασμούς, δοκιμασίες και πίκρες, άλλος λιγότερο άλλος περισσότερο. Όλοι έχουν τον δικό τους σταυρό.

Για στήριξη λοιπόν στον οδυνηρό προσωπικό Γολγοθά μας και για να αντεπεξέλθουμε στις δυσκολίες, δίχως να περιπέσουμε στην πλεκτάνη του πονηρού και στα δίχτυα της απελπισίας. έχουμε ανάγκη από τις θείες παρηγοριές, που είναι το πιο ανακουφιστικό και δραστικό φάρμακο κατά της θλίψης.

Παρηγοριές χρειαζόμαστε όλοι ανεξαιρέτως. Συνήθως καταφεύγουμε στις ανθρώπινες παρηγοριές, που αφήνουν όμως στο τέλος πάντα ένα κενό, ένα ανικανοποίητο αίσθημα και μία άχαρη γεύση. Πρόκειται για τις φιλίες, τις εξόδους, τις διασκεδάσεις, τις καταναλωτικές συνήθειες, τις απολαύσεις και γενικά τα υλικά πράγματα του κόσμου τούτου.

Αξία πραγματική έχουν μόνο οι θείες παρηγοριές που είναι:

·  όσα αναπαύουν την ψυχή μας,

· όσα δίνουν οξυγόνο στην πνευματικότητά μας 

· όσα ενισχύουν στην καρδιά μας τον θείο πόθο,

· όσα μας δίνουν κουράγιο στον αγώνα της ζωής

· και όσα μας προσφέρουν απρόσμενα φτερουγίσματα αληθινής χαράς και αγάπης Χριστού.

Οι θείες παρηγοριές έχουν τις ρίζες τους στην καρδιακή προσευχή. Όσο η προσευχή δυναμώνει τόσο αυτές πληθαίνουν. Είναι διαφορετικές σε κάθε άνθρωπο με κεντρικό γεγονός για όλους τη θεία φανέρωση. Έχουν ένταση, διάρκεια, ποικιλία και δεν επαναλαμβάνονται ποτέ πανομοιότυπα οι ίδιες. Είναι ξεχωριστές κάθε φορά.

Μπορεί να κρατήσουν κλάσματα δευτερολέπτου, δευτερόλεπτα, λεπτά, ώρες, ημέρες, εβδομάδες ή μήνες. Αναστέλλονται, επανέρχονται και ούτω καθεξής. Δεν κινεί ο άνθρωπος τα νήματα αλλά μία αόρατη δύναμη. Δεν έρχονται τα πράγματα όπως τα προγραμματίζουμε αλλά, όπως ο Θεός τα οικονομεί. 

Φέρνουν ψυχική ευφορία, γαλήνη, πραότητα, ειρήνη, αγαλλίαση, αγάπη, χαρά. Μπορεί να έχουν ήπια ένταση ή να φθάσουν σε ύψη, ακόμη και μέχρι το παραλήρημα.

Έχουμε ελπίδα να γευτούμε τα ουράνια ευεργετήματα, παρά την αναξιότητά μας, με το άδειασμα της φύσης μας από τους ακάθαρτους λογισμούς και με τη σύνδεση μέσα μας στην πηγή του καθαρού και ζώντος ύδατος, που είναι ο Χριστός. Χωρίς αυτά τα δύο η αμετανόητη και υπερήφανη ψυχή μας παραμένει σε νάρκη, σε λήθαργο, σε τέλμα.

Η Θεία Πρόνοια μεριμνά, ώστε ο ενάρετος πιστός να ανταμείβεται με πνευματικές δωρεές ανάλογα με τον βαθμό της συμμόρφωσής του προς τις σωτήριες εντολές Του.

Δεν μπορεί ο πεπερασμένος ανθρώπινος νους να συλλάβει το πλήθος, την πολυμορφία και το μέγεθος των ευεργεσιών, που ο Κύριος προσφέρει σε όλους μας. Και περισσότερο σε όσους τον προσεγγίζουν αγνά, αγαπητικά, με πίστη και φόβο Θεού.

Λαμβάνει τότε ο πιστός σημάδια, κατά το μέτρο της αγαθοσύνης του, που αλλοιώνουν την καρδιά και το σώμα του με καύση και γλυκασμό καρδίας και τον φέρνουν σε κατάσταση πνευματικής ευφορίας και θείας μέθης, ιδιαίτερα σε περιόδους νηστείας, όταν δεν αποτελεί εμπόδιο στην πνευματική ανάταση το φορτίο της γαστέρας. Διότι “Παχεία γαστήρ λεπτόν ού τίκτει νόα”. (Η παχειά κοιλιά δεν ευνοεί τις λεπτές εργασίες του νου που είναι και το μάτι της ψυχής).

Ο Χριστός ακούμε συχνά πως είναι η αλήθεια της ζωής, η ειρήνη και η χαρά. Μάλιστα ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος που αναφέρεται διεξοδικά στο χαροποιόν πένθος δηλώνει πως αυτό ξεκουράζει και ανακουφίζει την ψυχή και κάνει τον άνθρωπο χαρούμενο.

Ο Θεός, όπως μας διασώζουν οι Άγιοι Πατέρες, επεμβαίνει απρογραμμάτιστα, ανεπιτήδευτα και έξω από τους ανθρώπινους υπολογισμούς. Ποτέ δεν ενεργεί κατά παραγγελία. Ούτε η Θεία χάρη εκβιάζεται. Ο Κύριος λέει πως “το Άγιο Πνεύμα όπου θέλει πνέει και τη φωνή του την ακούς αλλά δεν γνωρίζεις από πού έρχεται και πού πηγαίνει”².῾

Ο Άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας θέλοντας να δηλώσει τη μυστικὴ καὶ υπερφυὰ ενέργεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος σχολιάζει σχετικά πως καθώς αυτό έρχεται σε επαφή με τα σώματα, σαν λεπτὴ αύρα, δίνει κάποια αίσθηση της σύμφυτης φυσικής ενέργειας που το χαρακτηρίζει.

Δηλαδή μπορεί οι εκλεκτοί να νιώσουν να τους αγγίζει σαν αύρα, σαν ευωδία, σαν γλυκιά αίσθηση θείας ευλογίας. Πράγματα βέβαια απλησίαστα για μας τους μικρούς και ανάξιους. Που τα διδασκόμαστε από τους φτασμένους και απλανείς αγίους Πατέρες της Ορθοδοξίας μας.

Ο προσευχόμενος άνθρωπος, όπως λέει ο μακαριστός Γέροντας Εφραίμ Κατουνακιώτης, χαριτώνεται, όχι όποτε το περιμένει ο ίδιος, αλλά όποτε το Άγιο Πνεύμα επιλέξει και επιτρέψει. Μπορεί να βρίσκεται στον δρόμο, στο αυτοκίνητο ή στην αγορά, σε διακόνημα, εργασία ή ακολουθία και όχι απαραίτητα στην Εκκλησία ή εν ώρα προσευχής.

Αν επιτρέψουμε στον Θεό, “τον στεφανούντα ημάς εν ελέει και οικτιρμοίς” να μας αγγίξει με την παρουσία Του και αν δεχτούμε ταπεινά το κάλεσμά Του με καρδιά “κεκαθαρμένη”, άδεια από λογισμούς, δεξιούς ή αριστερούς, αρχίζει να ξετυλίγεται στη ζωή του πιστού μία θαυμαστή ακολουθία θεϊκής παρηγοριάς. 

Ένα ουράνιο άνοιγμα, μία πρόγευση του Παραδείσου που αρχίζει από αυτήν τη ζωή, με αλυσιδωτές επισκέψεις Χάρης, χαράς και ευφροσύνης.

Αυτά τα θεϊκά σημάδια διαπερνούν την ψυχή και το σώμα  με διαφορετικό τρόπο κάθε φορά. Γιατί ο άνθρωπος στο σύνολό του είναι μία ενιαία ολότητα. Ό,τι συμβαίνει στο σώμα έχει αντίκτυπο και στην ψυχή και αντίστροφα.

Μαγνητίζεται ο άνθρωπος από τα θεία και πάση θυσία αδημονεί να κρατήσει τις χάρες αυτές αναλλοίωτες για πάντα. Βέβαια, όπως υπάρχει λήψη της θείας ευεργεσίας υπάρχει και άρση αυτής, ώστε ο πιστός να συνετίζεται και να μην επαναπαύεται μέχρι ο Θεός να τον ελεήσει ξανά. Δηλαδή τις περιόδους της χάρης διαδέχονται οι περίοδοι της πνευματικής ξηρασίας.

Ο Θεός, αν είναι θέλημά Του, προσφέρει ανάλογα με την κατάστασή μας αφάνταστη ευλογία και γλυκιά παρηγοριά.

Γι΄αυτό και μόνο αξίζει κανείς να “ζητιανεύει” τα ψυχία από το πλουσιότατο τραπέζι της θείας χάρης του Χριστού. Γι΄αυτό γλυκαίνονται οι άνθρωποι της προσευχής και επιδιώκουν την αδιάκοπη επικοινωνία τους με τον Θεό μέσω της νοεράς προσευχής.

Συνομιλούν τότε σε ησυχία και σιωπή απερίσπαστοι με τον Κύριο και εκλιπαρούν την σωτηρία τους. Και ο Θεός ακούει και δίδει χάρη στους ταπεινούς.

Αρκεί να καθαρίζεται η καρδιά, το άβατο της ψυχής μας, τα Άγια των Αγίων, εκεί όπου τελετουργείται η προσευχητική συνομιλία με το Άγιο Πνεύμα. Φανερώνονται τότε με μια θαυμαστή αλληλουχία οι δωρεές του Αγίου Πνεύματος. Δεν χορταίνει ο πιστός να γεύεται τις θείες ευλογίες.

Ο Θεός δεν αφήνει τον άνθρωπό Του χωρίς έλεος. Αν η αγάπη του Χριστού ξυπνήσει και πλημμυρίσει το είναι μας δεν χρειάζεται ο άνθρωπος καμία ανθρώπινη παρηγοριά. Αντλεί ώθηση, δύναμη, έμπνευση και φωτισμό από τον Θεό μέσα του.

Έτσι πρώτο μέλημα είναι ο εξαγνισμός της καρδιάς, που εκτός από σωματικό όργανο είναι και το κέντρο όλων των αμαρτιών και των πονηρών λογισμών, κατά τον λόγο του Κυρίου: «εκ γαρ της καρδίας εξέρχονται διαλογισμοί πονηροί, φόνοι, μοιχείαι, πορνείαι, κλοπαί, ψευδομαρτυρίαι, βλασφημίαι» (Ματθ. 15,19).

Επιβάλλεται να ξεριζωθούν πρώτα οι ακάθαρτες επιθυμίες και όλα όσα εμποδίζουν την ψυχή να ακολουθήσει τον δρόμο του Χριστού. Κατόπιν αρχίζει να έρχεται στην επιφάνεια η θαμμένη στα βάθη της καρδιάς φωτιστική ενέργεια, που κρύβουμε μέσα μας όλοι οι βαφτισμένοι χριστιανοί.

Οι καλοί πνευματικοί οδηγοί, οι άγιοι Γεροντάδες και οι Πατέρες -οι λίγοι έστω εναπομείναντες- που έχουν την ευλογία από τον Θεό να διδάσκουν ακόμη στον κόσμο την κάθαρση και τον φωτισμό των ψυχών σύμφωνα με τη γνήσια Παράδοση αιώνων Ορθοδοξίας, γνωρίζουν τα μέσα με τα οποία καθαρίζεται η ψυχή και είναι οι πλέον ειδικοί και κατάλληλοι για να μας κατευθύνουν και να συμβάλουν στη θεραπεία μας από τα πάθη.

Γι΄αυτό και δεν νοείται αγώνας χωρίς πνευματικό οδηγό, απλανή και απαθή. Χωρίς Γέροντα και δάσκαλο της νοεράς προσευχής. Υπάρχουν ακόμη αρκετοί. Μένει σ΄εμάς να τους αναζητήσουμε, όπως αναζητάμε τον καλό γιατρό για τη θεραπεία του σώματος. Γιατί οι φωτισμένοι πνευματικοί Γέροντες είναι οι θεραπευτές της ψυχής μας.

Η ψυχή καθαρίζεται με την ταπεινή μυστηριακή ζωή και λατρεία, με τις αγρυπνίες, την προσευχή, τη μετάνοια, τη νηστεία, τα δάκρυα, την αυτομεμψία, τη συντριβή καρδίας, τις γονυκλισίες, τις ελεημοσύνες και με όλες τις χριστιανικές ασκήσεις και αρετές.

Καίγονται φορτία αμαρτιών μας σε κάθε αγρυπνία. Διότι τότε ο πιστός συνομιλεί με τον Θεό, έλεγε ο άγιος Πορφύριος, που μας προτρέπει να αγαπάμε τις αγρυπνίες, γιατί τις θεωρεί ευκαιρίες επικοινωνίας με τον Θεό.

Πολλοί Πατέρες μιλάνε για τη μεγάλη αξία της νυχτερινής προσευχής. Όπως υπάρχει νυχτερινό τιμολόγιο στο ηλεκτρικό ρεύμα, γιατί τη νύχτα δεν είναι φορτωμένο το ηλεκτρικό δίκτυο και κερδίζουμε οικονομικά από τη νυχτερινή κατανάλωση ρεύματος, έτσι ωφελούμαστε πνευματικά και από την νυχτερινή “κατανάλωση” του εαυτού μας στην προσευχή και την άσκηση.

Το νόημα της καθαρής χριστιανικής ζωής δεν εξαντλείται μόνο σε έργα αγαθά και εξωτερικές λατρευτικές εκδηλώσεις ή πανηγυρισμούς. Πρωτίστως φωλιάζει στην ταπεινή καρδιά του πιστού. Έτσι δεν είναι πρωταρχικός σκοπός του χριστιανού μόνο τα ωραία έργα αγάπης προς τον πλησίον, που κι αυτά υπό προϋποθέσεις είναι απαραίτητα.

Διότι, όταν έχεις μουτζουρωμένα χέρια, όπως αναφέρει ο π. Μάξιμος Κυρίτσης στην ομιλία του “Καρδία ο έσω ουρανός” και πιάσεις τον άλλον θα τον μουτζουρώσεις κι αυτόν. Πρώτα καθαρίζουμε λοιπόν τα χέρια μας και μετά ακουμπάμε αγαπητικά τον πλησίον με λόγια και έργα.

Είναι κρίμα να αποκαρδιώνεται ο πιστός, όταν ο Θεός έχει γεμάτα τα χέρια του με θείες παρηγοριές και ανοιχτή την αγκαλιά του για να μας παρηγορήσει στοργικά. Είναι ο πιο γλυκός και επιδέξιος παρηγορητής. Αρκεί να τον εμπιστευτούμε με πίστη.

“Γεύσασθε και ίδετε ότι Χριστός ο”Κύριος!”

*Δόξα σοι ο Θεός πάντων ένεκεν.*

--------------------------------------------------------------------------

1 «Εν τω κόσμω θλίψιν έξετε» (Ιω. 16, 33). «Ει εμέ εδίωξαν, και υμάς διώξουσιν» (Ιω. 15, 20). 

2«τοπνεύμα όπου θέλει πνει. και την φωνήν αυτού ακούεις, αλλ' ουκ οίδας πόθενέρχεται και πού υπάγει» (Ιωάν. 3,8)

@Σύνταξη-μορφοποίηση-επιμέλεια-πνευματικά δικαιώματα: <Ιστολόγιο Αγιοπνευματικά>