Άγιος Μακάριος της Όπτινα: Η χάρις τοῦ Θεοῦ ἔρχεται μόνη της, ξαφνικά, ὅταν ὁ τόπος της ψυχής εἶναι καθαρός, δίχως ἐμεῖς νὰ τὴ δοῦμε νὰ πλησιάζῃ... .

"Χρησιμοποίησε τὴν ἄδεια, παγωμένη ξηρασία τῆς προσευχῆς σου σὰν τροφὴ γιὰ τὴν ταπείνωσί σου.

Νὰ προσεύχεσαι ἁπλά.

Μὴν περιμένεις νὰ βρῇς μέσα στὴν καρδιά σου κανένα ἀξιόλογο δῶρο τῆς προσευχῆς.

Νὰ θεωρῇς τὸν ἑαυτό σου ἀνάξιο γι’αὐτό. Τότε θὰ βρῇς γαλήνη. 

Χρησιμοποίησε τὴν ἄδεια, παγωμένη ξηρασία τῆς προσευχῆς σου σὰν τροφὴ γιὰ τὴν ταπείνωσί σου.

 Νὰ ἐπαναλαμβάνῃς συνεχῶς: δὲν εἶμαι ἄξιος Κύριε, δὲν εἶμαι ἄξιος. 

Ἀλλὰ νὰ τὸ λὲς ἤρεμα, δίχως ταραχή. Αὐτὴ ἡ ταπεινὴ προσευχὴ θὰ γίνῃ δεκτὴ ἀπὸ τὸν Θεό. 

Ὅταν ἐξασκεῖσαι στὴν προσευχὴ τοῦ Ἰησοῦ, νὰ θυμᾶσαι ὅτι τὸ πιὸ σημαντικὸ ἀπ’ὅλα εἶναι ἡ ταπείνωσι. 

Ἔπειτα ἡ ἱκανότητα -ὄχι μόνο ἡ ἀπόφασι- νὰ διατηρῇς πάντα ἕνα ὀξὺ αἴσθημα εὐθύνης ἀπέναντι στὸν Θεό, ἀπέναντι στὸν πνευματικὸ ὁδηγό, στοὺς ἀνθρώπους, ἀκόμη καὶ στὰ πράγματα.

Νὰ θυμᾶσαι ἐπίσης ὅτι ὁ Ἰσαάκ ὁ Σῦρος μᾶς προειδοποιεῖ πὼς ἡ ὀργὴ τοῦ Θεοῦ ἐπισκέπτεται ὅλους ὅσους ἀρνοῦνται τὸν πικρὸ σταυρὸ τῆς ἀγωνίας, τὸν σταυρὸ τοῦ πραγματικοῦ πόνου καὶ ποὺ, πασχίζοντας μὲ ὁράματα καὶ ἰδιαῖτερα χαρίσματα στὴν προσευχή, πεισματικὰ γυρεύουν νὰ οἰκειοποιηθοῦν τὴν δόξα τοῦ Σταυροῦ. 

Ἐπίσης λέει: ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ ἔρχεται μόνη της, ξαφνικά, δίχως ἐμεῖς νὰ τὴν δοῦμε νὰ πλησιάζῃ. 

Έρχεται ὅταν ὁ τόπος εἶναι καθαρός.

Γι’αὐτό, προσεχτικά, μ’ ἐπιμέλεια, συνεχῶς νὰ καθαρίζῃς τὸν τόπο. Σάρωσέ τον μὲ τὸ σάρωθρο τῆς ταπεινώσεως.» 

Ἅγιος Μακάριος τῆς Ὄπτινα