Η θέωσις δεν είναι μία ένεσις Θεότητος (!) που γίνεται στον άνθρωπο μέσω των Μυστηρίων της Εκκλησίας

Περί θεώσεως

Όσο για την θέωση στην Ορθόδοξη Γραμματεία έχουν γραφή πολλά και από κάποιους δίνεται η εντύπωσις ότι η θέωσις είναι μία ένεσις Θεότητος (!) που γίνεται στον άνθρωπο μέσω των Μυστηρίων της Εκκλησίας. Noμίζουν μερικοί ότι υπάρχουν τα Μυστήρια της Εκκλησίας ώστε να πηγαίνουν οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί και να δέχονται ενέσεις Θεότητος, όταν παίρνουν μέρος σ΄αυτά.

Επειδή δηλαδή λέγει π.χ. ο άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος στις ευχές πρό της Θείας Μεταλήψεως για το Σώμα και το Αίμα του Χριστού ότι "θεοί με και τρέφει" νομίζουν μερικοί ευσεβείς ότι μεταλαμβάνοντας των Αχράντων Μυστηρίων δέχονται ένεσι Θεότητος και ότι έτσι παίρνουν τρόπον τινά και το εισιτήριο για τον Παράδεισο έχουν δηλαδή τον Παράδεισο στην τσέπη(!).

Αυτά όμως τα λέγει ο άγιος Συμεών για τον εαυτό του. Εννοεί δηλαδή ότι, εκείνος, μετά την Θεία μετάληψη συχνά έφθανε να έχει μέθεξη στην άκτιστη Χάρη του Θεού, δηλ. είχε εμπειρίες θεώσεως, τις οποίες του χάριζε ο Θεός. 

Εμείς όμως έχουμε μέθεξη Θεού μετά από κάθε Θεία Μετάληψη; Μπορούμε να ισχυριζόμαστε ότι είχαμε μετοχή στη Θεότητα, δηλαδή στην άκτιστη θεωτική Χάρι του Θεού, απλώς επειδή κοινωνήσαμε των Αχράντων Μυστηρίων χωρίς γνωστώς να έχουμε αίσθηση της θεωτικής Χάριτος του Θεού;

Δυστυχώς σ΄αυτά τα χάλια καταντήσαμε με αυτά που γράφουν οι ευσεβείς στην Ελλάδα σήμερα περί θεώσεως.

Αλλά στην Πατερική παράδοση, θέωσις δεν είναι ο εμβολιασμός Θεότητος, αλλά η θεοπτία, ο δοξασμός. Δηλαδή ο άνθρωπος, αφού φτάσει στην φώτιση, κατά την οποία έρχεται το Πνεύμα το Άγιο και προσεύχεται μέσα του, τότε έχει τις προϋποθέσεις να οδηγηθεί στην θεοπτία. Όταν ο Θεός θελήσει τον οδηγεί στην θεοπτία δηλαδή στην θέωση και τότε βλέπει τον Χριστόν εν δόξη.

Αυτή η όρασις του Χριστού είναι η θέωσις και μόνον αυτή. .....

Έτσι βλέπουμε τον Απόστολο Παύλο στην Α΄ προς Κορινθίους επιστολή του να λέγη: "Είτε δοξάζεται εν μέλος συγχαίρει πάντα τα μέλη. Δηλαδή όταν δοξάζεται ένα μέλος της ενορίας τότε όλα τα μέλη της ενορίας συγχαίρον μαζί του. Φυσικά λόγω του δεσμού της αγάπης. Αυτός δε που δοξάζεται γίνεται αυτόματα προφήτης.

Αυτός ο δοξασμός που αναφέρει ο Απ. Παύλος είναι η θέωσις στην Πατερική παράδοση που κάνει έναν Χριστιανό να γίνεται θεολόγος. Υπάρχει και ο όρος δοξασμός στους Πατέρες αλλά επικράτησε ο όρος θέωσις που είναι μία θεολογική περιγραφή του δοξασμού. Επειδή ο άνθρωπος για να δει τον Θεό πρέπει να γίνει κατά Χάριν θεός, πρέπει να έχει μέθεξη Θεού.

Ο άνθρωπος από μόνος του δεν μπορεί να δει τον Θεό όσο κι αν προσπαθήσει...Ο άνθρωπος μόνον όταν είναι μέσα στο άκτιστο Φως, όταν καταυγάζεται από το άκτιστο Φως, γενόμενος Φως κατά χάριν, βλέπει το Φως. Ο άνθρωπος δοξάζεται, σημαίνει ότι όλο του το σώμα, όλο του το είναι βρίσκεται μέσα στο άκτιστο Φως. Ταυτόχρονα όμως βλέπει και όλο το φυσικό περιβάλλον γύρω του να καταυγάζεται και να διαποτίζεται  κι αυτό από το Φως. Το Φως αυτό λούζει, φωτίζει, διαπερνά τα πάντα".

------------------------------------

Από το βιβλίο

ΠΑΤΕΡΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ

Πρωτοπρεσβυτέρου Ιωάννου Ρωμανίδου

Καθηγητού Πανεπιστημίου

Εκδόσεις ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΗ

Σελ.135-137