Από το βιβλίο ΤΑ ΑΣΚΗΤΙΚΑ ΤΗΣ ΕΝΟΡΙΑΣ
Η λειτουργιά ή πρόσφορο, που θα γίνει Σώμα του Χριστού πρέπει να παρασκευάζεται με πολλή προσοχή και ευλάβεια από τους ευλαβείς ενορίτες και όχι από τον φούρνο βιομηχανικά και τυποποιημένα. Για το λόγο αυτό παραθέτουμε τη μαρτυρία ευλαβούς γυναίκας, όπως μας την διέσωσε ο αγαπητός εν Χριστώ αδελφός και καθηγητής της Φιλοσοφίας Λάμπρος Σιάσος στο βιβλίο του: Από την εκκλησιαστική στη λαϊκή ευσέβεια, Εκδ. Πουρνάαρά Θεσσαλονίκη 1994 και αναδημοσίευσε ο π. Αθανάσιος Κατζιγκάς στο βιβλίο του: Ακολουθία της Ιεράς Προθέσεως ή Προσκομιδής, Εκδ. Μυγδονία, απ΄όπου και λάβαμε το κείμενο.
Η προετοιμασία για τις λειτουργιές -
Αληθινό αφήγημα από την Δυτική Στερεά
"-Πες μου, γιαγιά Μαρία, σε παρακαλώ, πώς έφτιαχναν στα χρόνια σου τις λειτουργιές.
- Η μάννα μου, παιδί μου, ήταν Χριστιανή...πάντοτε έκανε αυτή την ετοιμασία. Τ΄αλεύρι το είχε χώρια. όταν θα ήταν καθαρή θα το συμμάζευε το αλεύρι μην πάει ακάθαρτη κι απλώσει μέσα.
- Χώρια λοιπόν τ΄αλεύρι για τις λειτουργιές.
- Τότε εμείς είχαμε την αλισσίβα. Έβανε μια κατσαρόλα στην φωτιά με νερό και πέταγε μέσα στάχτη. Έβραζε τη στάχτη με το νερό και αυτή ήταν η αλισσίβα. έπαιρνε ύστερα μικρό κατσαρολάκι, το έβραζε το έβγαζε το έτριβε με την αλισσίβα το έφτιαχνε με άμμο και έφεγγε. Μετά έπλενε τα σαγάνια, τα χαλκοματένια.
Έπαιρνε αυτό για το προζύμι χωριστά.
- Γιατί χωριστά;
- Για να βράσει, νάναι καμμένο, να καθαρίσει καλά, νάναι ευχαριστημένη, μην πέρασε φίδι, πέρασε ποντίκι.
- Πότε γινόταν αυτό;
- Μια μέρα πριν. Ας πούμε ότι ήθελε τις λειτουργιές για την Κυριακή. Θα τις πήγαινε Σάββατο το βράδυ. Αυτή η ετοιμασία γινόταν την Πέμπτη, ή την Παρασκευή. μόλις έπλενε τα χαλκώματα, τα τύλιγε με καθαρό πανί, τάδενε με κλωστή και τα κρέμαγε ψηλά, τα κατσαρολικά και τα σαγάνια, νάναι σίγουρη ότι αυτά είναι πεντακάθαρα.
- Ύστερα, παραμονή το βράδυ θα ανάπιανε το προζύμι. Ξανάβγανε το κατσαρολάκι το ξεχωριστό, ζέσταινε το νερό, έπαιρνε με το μικρό κουτάλι να δει πόσο ζεστάθηκε, μην καεί το προζύμι...
- Πού έριχνε νερό;
Έγερνε επάνω στο χέρι της, να δει είναι μαλακούλι το νερό; Άμα καίει πάει τόκαψε, δεν γίνεται λειτουργιά, δεν αναπιάνεται το προζύμι. Αναπιάνει λοιπόν το προζύμι και το αφήνει να γίνει.
- Πώς γινόταν αυτό θειά Μαρία;
_ Εδώ που ήρθα ήβρα τα ίδια. Ότι έκανε η μάνα μου, το βρήκα κι από την πεθερά μου την Βασίλω. Έβανε που λες το χλιαρό νερό, , κοσκίναγε τ΄αλεύρι και τόπαιρνε με το κουτάλι και τό αναπιάνει να είναι σίγουρη ότι η λειτουργιά θα γίνει σώμα και αίμα.
- Εκεί το μυαλό της.
- Εκεί καρφωμένο. Τ΄ανάπιανε και τόβανε κοντά στην φωτιά για να φουσκώσει. Και στις δύο τη νύχτα σηκωνόταν να ζυμώσει την λειτουργιά. μετά θανάπαιρνε μόλις τελείωνε το προζύμι, θερμό νερό να πλύνει το σκαφίδι, τόσο δα μικρό (ίσα για τις λειτουργιές).
- Τόσο μικρό.;
- Ήταν μικρό μόνο για λειτουργιές, ας πούμε μισό μέτρο, όσο είναι η γωνιά και λιγότερο. Το άλλο για το ψωμί ήταν εδώ κι εκεί πέρα. Γιόμιζε τον φούρνο καρβέλια. Έπαιρνε λοιπόν το μικρό σκαφίδι και το ζεμάταγε κι αυτό.
- Πότε;
- Από το βράδυ της παραμονής. Τόπαιρνε ύστερα μ΄ένα μεσάλι το σκαφιδάκι αυτό, το τύλιγε καλά κι έβανε ένα σκαμνί ξύλινο και το αναποδογύριζε από πάνω, δίπλα στη φωτιά, σδδίπλα στο προζύμι κι αυτό για να στεγνώσει το σκαφίδι από μέσα. Αφού εκεί θα κοσκίναγε έπειτα.
- Τι άλλο ετοίμαζε θειά Μαρία;
- Να έβλεπες παιδί μου, τι φορούσε, θάκοβες το αίμα σου. Τα ίδια γινότανε και με την αδελφή του πατέρα μου.
- Δηλαδή;
- Αυτά που θα ακούσεις τα είδα με τα μάτια μου. Πλένονταν, άλλαζε από το πρωί που σηκωνόταν να ζυμώσει λειτουργιά,...θα φόραγε κουρελάκια αλλά έλαμπαν από την καθαριότητα, πλυμένα με αλισσίβα.
- Δεν ήταν καινούργια αλλά καθαρά.
- Ναι κουρελάκια...δεν χώραγαν άλλα μπαλώματα σου λέω. Σάκκο και φουστάνι, το φουστάνι το φτιάχνανε μοναχές, κάθε μία μοδίστρα μοναχή της, τα χεράκια της όλη τη νύχτα έραβαν.
- Και ο σάκκος;
- Ο σάκκος ήταν το από πάνω.....
Tη συνέχεια, επειδή είναι αρκετά μεγάλη, μπορεί να τη βρει κανείς στο βιβλίο του Αρχιμ. Σάββα Αγιορείτου: ΤΑ ΑΣΚΗΤΙΚΑ ΤΗΣ ΕΝΟΡΙΑΣ, Μυστηριακή ζωή, σελ. 305-308.
Για περισσότερες πληροφορίες κάντε κλικ πάνω στο όνομα του βιβλίου.
Για περισσότερες πληροφορίες κάντε κλικ πάνω στο όνομα του βιβλίου.
---------------------
* Ακολουθεί βίντεο με υποδειγματική και λεπτομερειακή παρασκευή προσφόρου από μια άλλη κυρία Μαρία.
** Δεν υπήρξε δυνατότης απενεργοποίησης του μουσικού χαλιού στο βίντεο αλλά, επειδή είναι πολύ κατατοπιστικό και χρήσιμο επιλέξαμε να το ανεβάσουμε, εφόσον εναλλακτικά έxουμε πάντα τη δυνατότητα να κλείσουμε τον ήχο στον υπολογιστή μας.
*** Η ιδέα για αυτή την ανάρτηση ανήκει στην εν Χριστώ αδελφή Π.Α., πνευματική κόρη του π. Σάββα Αγιορείτου, που μας προώθησε και το βίντεο, την οποία και ευχαριστούμε.
Καλή παρακολούθηση.
.png){kind=small}
